Πού βρίσκονταν οι φυλακές της Ακρόπολης κατά την Τουρκοκρατία;

13:52 21/2/2025 - Πηγή: Sportime

Καθώς ο ήλιος δύει πίσω από τον ιερό βράχο της Ακρόπολης, η σκιά του Παρθενώνα απλώνεται πάνω από την Αθήνα, κρύβοντας μια ιστορία που δεν διδάσκεται συχνά. Κατά την Τουρκοκρατία, από το 1458 που οι Οθωμανοί κατέλαβαν την πόλη μέχρι το 1833 που αποχώρησαν, η Ακρόπολη δεν ήταν μόνο σύμβολο αρχαίας δόξας ή οχυρό—ήταν και φυλακή. Οι φυλακές αυτές δεν ήταν ξεχωριστά κτίρια με μπουντρούμια όπως φανταζόμαστε σήμερα, αλλά

χώροι μέσα στο ίδιο το φρούριο, προσαρμοσμένοι για να κρατούν αιχμαλώτους. Η πιο γνωστή “φυλακή” βρισκόταν κοντά στα Προπύλαια, στον αποκαλούμενο “Πύργο του Γουλά” ή “Κουλά”. Αυτός ο τετράγωνος πύργος, χτισμένος από πέτρες του Πειραιά και μάρμαρα της περιοχής, είχε ύψος 26 μέτρα και δεσπόζεψε για αιώνες, χρησιμοποιούμενος κυρίως ως παρατηρητήριο, αλλά και ως κελί για όσους θεωρούνταν απειλή.

Ο Πύργος του Γουλά δεν ήταν τυχαία επιλογή. Οι Οθωμανοί, όταν κατέλαβαν την Ακρόπολη, μετέτρεψαν τα Προπύλαια σε διοικητικό κέντρο και κατοικία του φρούραρχου, ενώ ο πύργος έγινε χώρος εγκλεισμού. Εκεί φυλακίστηκε ο Οδυσσέας Ανδρούτσος το 1825, όχι από τους Τούρκους, αλλά από Έλληνες αντιπάλους του, πριν τη δολοφονία του. Η θέση του, ψηλά στον βράχο, εξασφάλιζε ότι οι κρατούμενοι δεν είχαν ελπίδα διαφυγής, με θέα το λεκανοπέδιο που τους υπενθύμιζε την ελευθερία που έχασαν. Οι συνθήκες ήταν σκληρές—στενά κελιά, υγρασία από τον βράχο, και ελάχιστο φως, με τον πύργο να λειτουργεί σαν ζωντανή απειλή για όσους αντιστέκονταν.

Πέρα από τον Γουλά, η Ακρόπολη φιλοξενούσε και άλλους χώρους κράτησης. Κατά την πολιορκία του 1826-1827, οι Τούρκοι χρησιμοποίησαν σπηλιές και μικρά δωμάτια μέσα στα τείχη για να κρατήσουν αιχμαλώτους, ενώ ο Παρθενώνας, που είχε γίνει πυριτιδαποθήκη, παρέμενε απρόσιτος. Μετά την Επανάσταση, οι φυλακές εγκαταλείφθηκαν, και ο πύργος κατεδαφίστηκε το 1875 από τον Σλήμαν, που ήθελε να αποκαλύψει την αρχαία είσοδο. Σήμερα, μόνο οι πέτρες θυμίζουν εκείνες τις σκοτεινές μέρες, όταν ο ιερός βράχος ήταν ταυτόχρονα φυλακή και φρούριο.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.