Ένα ερώτημα πρέπει να απαντήσει ο Μητσοτάκης: Τί είδους Πρόεδρο χρειάζεται η χώρα

09:55 12/1/2025 - Πηγή: iEidiseis

Η απάντηση για την επιλογή του ΠτΔ δεν βρίσκεται στα διακομματικά παζάρια αλλά στα άρθρα 30-50 του Συντάγματος.

Πριν από σχεδόν τέσσερις δεκαετίες, ο Ανδρέας Παπανδρέου, με την ισχυρή νομιμοποίηση των εκλογών του 1981 - που διατήρησε το 1985 - ζήτησε από τη Βουλή να περιορίσει τον διπολικό χαρακτήρα του Πολιτεύματος, της Προεδρευομένης Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας, που καθιέρωσε το Σύνταγμα

του 1975 .

Πρακτικά κατέστησε το σύστημα διακυβέρνησης της χώρας «Πρωθυπουργοκεντρικό». Αν έκανε λαθος, γιατί κανείς από τους επόμενους δεν το άλλαξε;

Ότι ταυτόχρονα δεν προχώρησε στην - αναμενομένη ή υποσχεθείσα - ανανέωση της θητείας του Κωνσταντίνου Καραμανλή , ήταν περισσότερο πράξη αντικειμενικού σεβασμού προς το πολιτικό του μέγεθος. Είχε ράψει το ρόλο του προέδρου στα μέτρα του και δεν χωρούσε στο νέο πλαίσιο με τους περιορισμούς που επέβαλε η αναθεώρηση.

Η ουσία της πρωτοβουλίας χάθηκε λόγω του θορύβου που ξεσήκωσε η τότε ΝΔ του πατρός Μητσοτάκη - με επίνευση του ιδίου του Καραμανλή , που υπέβαλε αμέσως τη παραίτηση του- και όσα ακολούθησαν στις ψηφοφορίες για τον Σαρτζετάκη. Την εκλογή του οποίου ο Μητσοτάκης …δεν αναγνώρισε , παρότι είχε ακολουθήσει η λαϊκή ετυμηγορία των εκλογών του 1985.

Ετσι χάθηκε η ευκαιρία να αξιολογηθεί ,αν πράγματι η αποδυνάμωση του ενός άξονα της πολιτειακής δομής υπερ του άλλου, διευκολύνει την πολιτειακή λειτουργία -σε συνδυασμό με την υλοποίηση της λαϊκής εντολής στα κυβερνητικά προγράμματα.

Αυτή η πολιτική συζήτηση δεν έγινε ποτέ , ή περιορίσθηκε σε σεμιναριακές αναλύσεις συνταγματολόγων. Ίσως γιατί δεν χρειάσθηκε. Από τους έξι προέδρους που ακολουθήσαν , μόνο οι τρεις έπρεπε να ασκήσουν τις – περισσότερο τυπικές πλέον- ρυθμιστικές αρμοδιότητες του ανώτατου πολιτειακού άρχοντα:.

-Ο Σαρτζετάκης στις δύσκολες εξισώσεις σχηματισμού κυβερνήσεων το 1989. Ο Παπούλιας, με τη διαχείριση του νεοναζί Μιχαλολιάκου, ως εντολοδόχου Πρωθυπουργού-όταν κάποιοι πρότειναν …μην υπολογίζονται οι ψήφοι της Χρυσής Αυγής στη Βουλή. Και ο Παυλόπουλος το 2015, με την επιδεξιότητα διασφάλισης του εθνικού προσανατολισμού στην Ευρώπη- χωρίς να συγκρουστεί με την κυβέρνηση και να προκαλέσει πολιτειακή κρίση.

Η δεύτερη θητεία του Καραμαλή κύλισε χωρίς κρίσεις προς διαχείριση. Η δεκαετία του Στεφανοπούλου – του πρώτου προέδρου που πρότεινε η αντιπολίτευση και αποδέχθηκε η κυβέρνηση Παπανδρέου- υπήρξε υποδειγματική, πρωτίστως για το ύφος της δημόσιας παρουσίας του.

Μετά την οκταετία Παπούλια - που επέλεξε ως Πρωθυπουργός ο νεότερος Καραμανλής – ο Μητσοτάκης προτείνοντας την Σακελλαροπούλου την εμφάνισε ως προερχόμενη από το ΠΑΣΟΚ - που … δεν είχε ιδέα! Ο Τσίπρας προσυπέγραψε, αποσύροντας τη πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ να συνεχίσει ο Παυλόπουλος, χωρίς να περιμένει την κρίση της Βουλής τουλάχιστον σε μια ψηφοφορία.

Η όχι τόσο διαυγή, επιλογή της και η μονομερής αντίληψη του αξιώματος από τη ίδια, επέφερε ρήγμα στον θεσμό.

Ο Πρωθυπουργός- εξοπλισμένος με λαϊκή εντολή δυο διαδοχικών εκλογών- πρώτα την «περιθωριοποίησε» και πρακτικά απέκλεισε την ανανέωση της θητείας της ,το τελευταίο διάστημα θολώνει τα νερά της διαδοχή της. Μετά το σοκ των Ευρωεκλογών -που τραυμάτισαν το ιμπέριουμ του 41% της επανεκλογής του - εργαλειοποιεί τη συζήτηση και τα κριτήρια της νέας εκλογής.

Τον ακολουθούν, αβασάνιστα, οι ανερμάτιστοι Συριζαίοι και οι αμοιβαδοποιήσεις του, αλλά και η άβουλη ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, πριν συνταχθεί με τις πρωθυπουργικές υποδείξεις. Έτσι κάνουν δύσκολα, τα απλά.

Με τα κομματικά τερτίπια της τελευταίες περιόδου, επιδεινώνεται η διόλου θελκτική εικόνα που θα παραδώσει η απερχόμενη πρόεδρος.

Ο Πρωθυπουργός μια μόνο ερώτηση έχει ενώπιόν του: τι είδους Πρόεδρο χρειάζεται η χώρα; Η απάντηση δεν βρίσκεται στα διακομματικά παζάρια αλλά στα άρθρα 30-50 του Συντάγματος.

Καθώς περιγράφουν πλήρως το ρόλο του Προέδρου, περιορίζουν τα κριτήρια του Πρωθυπουργού- ως επικεφαλής της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας- σε ένα μόνο στοιχείο: τον συμβολισμό της εκλογής.

Οι μεγαλομανιακές αυτοπαρουσιάσεις, οι κενοδοξίες διάφορων πρωην και τα μικροκομματικά παίγνια πρέπει να παραγκωνιστούν.

Ο Μητσοτάκης θα προσφέρει υπηρεσία, προτείνοντας πρόσωπο που μπορεί να συμβολίσει αυτό που θα χρειαστεί στη νέα περίοδο η χώρα: την ομοψυχία του έθνους και την ενότητα του λαού. Από μια άλλη άποψη: ένα πρόσωπο που θα «αρέσει».

Αν με προσχήματα και παρασκηνιακές σκοπιμότητες, καταλήξει σε υποψηφιότητα που θα προκαλέσει πολιτική αντιπαράθεση, θα είναι πυροβολισμός στο Πολίτευμα.