ISIS: Γιατί οι βόμβες δεν θα λύσουν το πρόβλημα

Ενώ ο Τζον Κέρι συναντάται στο Παρίσι με δυτικούς υπουργούς και ηγέτες, αλλά και τον Ιρακινό και Άραβα ομόλογό του, πολλοί αναλυτές επισημαίνουν ότι οι βόμβες δεν θα λύσουν το πρόβλημα του ISIS. Η κατάσταση στο Ιράκ είναι υπερβολικά πολύπλοκη για τόσο απλοϊκές σκέψεις, σχολιάζει στον Guardian o δημοσιογράφος και συγγραφέας Richard Seymour.

Υπάρχουν μερικοί άνθρωποι που, κατά περίεργο τρόπο, θέλουν να δουν αμερικανικές

βόμβες να πέφτουν στο Ιράκ και πάλι. Φυσικά, δεν αποτελεί έκπληξη το να υπάρχει μια συγκέντρωση φιλοπολεμικού συναισθήματος στην ατλαντιστική πτέρυγα της πολιτικής τάξης. Ακόμη και η εξαιρετική παραφορά του Τζακ Στρο κατά της «αναποφασιστικότητας» του Μπαράκ Ομπάμα (το ευχαριστώ τον Θεό για την «αποφασιστικότητά» του που είπε το 2003) δεν προκαλεί καμία αντίδραση.

Ωστόσο, πέρα και από τα φερέφωνα της αμερικανικής αυτοκρατορίας στο Westminster, υπάρχει ένα υποτονικό, καθόλου ενθουσιώδες, αλλά παρ 'όλα αυτά πραγματικό συναίσθημα σε τμήματα της αριστεράς. Και έχει ως εξής: «Έχω διαδηλώσει ενάντια στον πόλεμο στο Ιράκ, απεχθάνομαι την κυριαρχία των ΗΠΑ, αλλά σε αυτή την περίπτωση δεν έχω κανένα πρόβλημα με τις αμερικανικές αεροπορικές επιδρομές». Γιατί;

Η απάντηση είναι το ισλαμικό κράτος. Το Isis μας πιπιλίζει τον εγκέφαλο και μας ενοχλεί. Μολύνει το συναίσθημα. Τις παλιές ημέρες, όταν κάποιος δεν γνώριζε πολλά για τους τζιχαντιστές και τους αποκεφαλισμούς τους, ήταν δυνατόν να πιστεύει ότι επρόκειτο απλώς για «τέρατα» -όπως το έθεσε ο Ντέιβιντ Κάμερον- ή άγρια θηρία. Ή, αν κάποιος ανήκε στην αντιπολεμική αριστερά, θα μπορούσε απλώς να επισημάνει ότι, τελικά, γίνεται ένας πόλεμος. Μια βάναυση κατοχή παράγει μια βίαιη εξέγερση: τέρμα.

Αλλά αυτό το επιχείρημα ήταν πάντα χυδαίο, και θα είναι ακόμη πιο χυδαίο τώρα να πούμε ότι η επιτυχία του ISIS μπορεί να εξηγηθεί με μία αναφορά σε μία κατοχή που δεν υφίσταται πλέον. Επιπλέον, η στροφή στην τεχνολογία της επικοινωνίας και της στρατηγικής προσθέτει μια νέα διάσταση. Εκεί που η «Αλ-Κάιντα στη Γη των Δύο Ποταμών» επικοινωνούσε κυρίως με επισφαλή βίντεο, με ομήρους που διάβαζαν στομφώδη μηνύματα από τους μελλοντικούς δολοφόνους τους, οι μαχητές του Isis κάνουν tweeting, συχνά με ένα ειρωνικό, σαρδόνιο τρόπου που τους κάνει να ακούγονται σαν Νεοϋορκέζοι χίπστερς που έγιναν σαλαφιστές. Και ενώ οι φανατικοί της τζιχάντ στην εποχή του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας» ήταν μια αντιλαϊκή, περιθωριοποιημένη μειονότητα εντός της ιρακινής αντίστασης, που πάντα πολεμούσε η επικρατούσα τάση της σουνιτικής αραβικής εξέγερσης, το Isis πετυχαίνει λόγω της στήριξης που απολαμβάνει από ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού τον οποίον θέλει να κυβερνήσει. Και αυτή η υποστήριξη, να σημειωθεί, αποκτάται με βάση έναν μοχθηρό σεχταρισμό.

Η ανέκφραστη, επιδεικτική φρίκη των δράσεων του Isis - η τελευταία εκ των οποίων είναι ο αποκεφαλισμός του Βρετανού David Haines - και ο τρόπος με τον οποίο επιζητεί ενεργά τον αποτροπιασμό, πρέπει τώρα να συμβιβαστεί με τη γνώση ότι αυτοί οι μαχητές είναι μορφωμένοι, γνώστες της τεχνολογίας και απολαμβάνουν λαϊκή υποστήριξη. Ο mainstream Τύπος δεν βοηθά πολύ σε αυτή την ερμηνεία.Πάρτε, για παράδειγμα, τον χαρακτήρα που αναφέρεται ως «Τζιχάντ Τζον», τον άνθρωπο που υποτίθεται ότι βρίσκεται πίσω από μια σειρά δολοφονιών. Το άμεσο δίλημμα που αντιμετωπίζει ο αγγλόφωνος Τύπος εξηγεί πώς ένας Βρετανός «από μια καλή περιοχή» μπόρεσε να μπει στον πειρασμό να συμμετάσχει σε ένα τόσο αποτρόπαιο θέαμα. Η απεγνωσμένη αναζήτηση για κίνητρα, μέσα από την απελπιστική ανάλυση των ραπ στίχων του, είναι ενδεικτική του πόσο λανθασμένη είναι αυτή η προσέγγιση. Και, φυσικά, ελλείψει απουσίας εξήγησης, πιστεύουμε πολύ γρήγοροι οτιδήποτε ακούμε για το Isis. Για παράδειγμα, η ιστορία των 40.000 Ιρακινών που πεθαίνουν από την πείνα σε ένα βουνό – ζητώντας την επέμβαση των υποστηρικτών τους- αποδείχθηκε υπερβολική. Η πολιορκία του Isis, πολύ πριν χρειαστεί την αμερικανική παρέμβαση, έσπασε από τους Κούρδους πεσμεργκά.

Λόγω της σπανιότητας των πολιτικών εξηγήσεων για την αγωνιστική επιτυχία του Isis και γνωρίζοντας μόνο το τι σημαίνει η κυβέρνηση του Isis για την πλειοψηφία των κατοίκων του νέου «Ισλαμικό Κράτους», οι αμερικανικές και οι βρετανικές βόμβες φαίνεται να προσφέρουν έναν δελεαστικό σύντομο δρόμο. Αυτό είναι που πάντα έδινε στην «ανθρωπιστική επέμβαση» την ακαταμάχητη ιδεολογική ισχύ της: ενώ εμείς ως πολίτες παρακολουθούμε με τρόμο, γνωρίζουμε ότι υπάρχουν ισχυροί άνθρωποι στον κόσμο που θα μπορούσαν να το σταματήσουν αυτό χωρίς καν να προσπαθήσουν ιδιαίτερα.

Μια τέτοια στάση, φυσικά, περιλαμβάνει το ρίσκο με τις ζωές των άλλων ανθρώπων που κάποιος δεν μπορεί να συμβουλευθεί, προτρέποντας σε μια στρατιωτική και πολιτική εξουσία πάνω στην οποία δεν έχουμε και πολύ έλεγχο. Ακόμη χειρότερα, η ψευδαίσθηση ότι υπάρχει μια απλή τεχνο-στρατιωτική λύση σε σοβαρές ανθρωπιστικές επείγουσες ανάγκες είναι απαραίτητα εγγενώς αφελής όσον αφορά την κοινωνική βάση του πολέμου, και ως εκ τούτου το ενδεχόμενο ακόμη και οι καλύτερες προθέσεις για μια παρέμβαση να εξελιχθούν φρικτά λάθος.

Είναι εύκολο να σκεφτεί κανείς ότι αν τα μέλη του Isis εντοπίζονταν και ατμοποιούνταν, οι δολοφονίες θα τελείωναν. Ωστόσο, το Isis δεν θα βρισκόταν πουθενά, αν δεν βρισκόταν στην γενικευμένη απόρριψη της θρησκευτικής πολιτικής εξουσίας στη Βαγδάτη από τους Σουνίτες Ιρακινούς. Εξάλλου, είναι ένα κράτος που χτίστηκε από τους κατακτητές των ΗΠΑ, στη βάση των πιο σεκταριστικών σιιτικών θρησκευτικών κομμάτων και των εκτελεστικών ταγμάτων τους. Εκπαιδευμένοι και ανεπτυγμένοι από τις ΗΠΑ, κατέληξαν να είναι χειρότεροι από τους βασανιστές του Σαντάμ Χουσεΐν. Ο σεχταριστικός εμφύλιος πόλεμος που εξαπλώθηκε στο Ιράκ περίπου το 2006 κατακρημνίστηκε σε μεγάλο βαθμό από την εξέλιξη αυτή. Η υπόσχεση της κυβέρνησης Τζορτζ Μπους στις σουνιτικές ομάδες που προσχώρησαν στην καταστολή των εξεγέρσεων στο πλαίσιο της «διόγκωσης» ήταν ότι τα συμφέροντά τους δεν θα αποκλειστούν πλέον. Αυτή η υπόσχεση δεν τηρήθηκε και η καταστολή των σουνιτών Αράβων από τον πρόεδρο αλ-Μαλίκι οδηγεί τώρα μια εξέγερση κατά της εξουσίας του, από την οποία το Isis κερδίζει.

Οι αεροπορικές επιδρομές μπορούν να καταστρέψουν τα σώματα, αλλά δεν μπορούν να καταστρέψουν τις πολιτικές αντιθέσεις. Ούτε μια ανανεωμένη κατοχή θα έλυνε το πρόβλημα. Ο πρώην συνασπισμός κατοχής που κατασκεύασε την εν λόγω αρχή δεν είναι σε θέση - ακόμη και αν είχε τη δυνατότητα - να την αντικαταστήσει με κάτι πλουραλιστικό και δημοκρατικό. Απλά, δεν υπάρχει σύντομος δρόμος. Η ψευδαίσθηση ότι υπάρχει, ή ότι θα μπορούσε να υπάρχει, είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους οι άνθρωποι οδηγήθηκαν σε πόλεμο στο Ιράκ το 2003.

http://www.theguardian.com/commentisfree/2014/sep/15/bombs-isis-beheadings-iraq

Διαβάστε περισσότερα

Keywords
Τυχαία Θέματα