Γ. Στουρνάρας: Χωρίς προληπτική γραμμή στήριξης, απαιτείται διατήρηση του waiver

21:44 18/4/2018 - Πηγή: Antinews

Τη διερεύνηση τρόπων για τη διατήρηση του waiver μετά τη λήξη του προγράμματος, στην περίπτωση που για οποιοδήποτε λόγο η προληπτική γραμμή στήριξης δεν είναι επιθυμητή, τόνισε ως ανάγκη ο διοικητής της ΤτΕ Γ. Στουρνάρας, μιλώντας πριν από λίγο σε εκδήλωση του Ελληνικού Συλλόγου Αποφοίτων του London School of Economics,

στο Μουσείο της Ακρόπολης, με θέμα "Οι διεθνείς οικονομικές εξελίξεις και οι προοπτικές της ελληνικής οικονομίας".

Ο διοικητής της ΤτΕ δήλωσε πεπεισμένος ότι η ελληνική οικονομία μπορεί να επιστρέψει στην ομαλότητα και τη χρηματοπιστωτική κανονικότητα μέσα στο 2018, καθώς απομένουν λίγα μόνο βήματα: η έγκαιρη περάτωση της τέταρτης αξιολόγησης και η εξειδίκευση των μεσοπρόθεσμων μέτρων αναδιάρθρωσης του δημόσιου χρέους.

Ο κ. Στουρνάρας εκτίμησε ότι η προσομοίωση ακραίων καταστάσεων που διεξάγεται τώρα αναμένεται να έχει θετικά αποτελέσματα για όλες τις ελληνικές συστημικές τράπεζες.

Μιλώντας ευρύτερα για το μέλλον της ΟΝΕ, ο διοικητής της ΤτΕ τόνισε την ανάγκη της θέσπισης ενός Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασφάλισης Καταθέσεων και της δημοσιονομικής υποστήριξης του Ενιαίου Μηχανισμού Εξυγίανσης, ενώ εκτίμησε ότι, σε τελικό στάδιο, ενδεχομένως να πρέπει να εξεταστεί η θεσμοθέτηση θέσης Υπουργού Οικονομικών της Ευρωζώνης με λογοδοσία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Πιστοληπτική γραμμή ή διατήρηση waiver

Όπως είπε ο διοικητής της ΤτΕ, το βασικό ζήτημα τους ερχόμενους μήνες είναι η βελτίωση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της χώρας, η οποία θα επιτρέψει την επιστροφή του Ελληνικού Δημοσίου στις αγορές σε βιώσιμους όρους μετά το τέλος του προγράμματος τον Αύγουστο του 2018. Αυτό απαιτεί την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των διεθνών επενδυτών στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. Κάτι τέτοιο μπορεί να επιτευχθεί με την υλοποίηση των ακόλουθων δράσεων:
• Πρώτον, η οικονομική πολιτική θα πρέπει να επικεντρωθεί στην προετοιμασία για την έγκαιρη ολοκλήρωση της τέταρτης και τελικής αξιολόγησης του προγράμματος.
• Δεύτερον, οι ευρωπαίοι εταίροι μας θα πρέπει να εξειδικεύσουν τα μεσοπρόθεσμα μέτρα αναδιάρθρωσης του χρέους.
• Τρίτον, οι κεφαλαιακοί περιορισμοί θα πρέπει να αρθούν με την ολοκλήρωση του προγράμματος.

Πέρα όμως από τα παραπάνω, όπως έχω ήδη τονίσει επανειλημμένα, προκειμένου να μειωθεί η αβεβαιότητα σχετικά με τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές της οικονομίας, οι ελληνικές αρχές, σε συνεννόηση με τους ευρωπαίους εταίρους μας, θα πρέπει να διευκρινίσουν τη μορφή εποπτείας καθώς και το εάν θα υπάρχει, και με ποιους όρους, κάποιος μηχανισμός στήριξης μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος τον Αύγουστο του 2018. Οι αποφάσεις αυτές φυσικά εναπόκεινται στην κυβέρνηση και τους εταίρους της Ελλάδας.
Κύριο μέλημα της Τράπεζας της Ελλάδος είναι, οι όποιες αποφάσεις για το πλαίσιο εποπτείας μετά το τέλος του προγράμματος, να διασφαλίζουν την ομαλή, χαμηλού κόστους και απρόσκοπτη χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών και γενικότερα της ελληνικής οικονομίας, ιδιαίτερα σε περίπτωση που η πιστοληπτική αξιολόγηση του Ελληνικού Δημοσίου παραμείνει χαμηλότερη από την επενδυτική βαθμίδα και εάν οι συνθήκες στις διεθνείς αγορές χρήματος και κεφαλαίων επιδεινωθούν. Σε ένα τέτοιο οικονομικό περιβάλλον, θα ήταν χρήσιμη τόσο η δημιουργία ενός ικανού "αποθέματος ρευστότητας" μέσω νέων ομολογιακών εκδόσεων, σε συνδυασμό με τις εκταμιεύσεις του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, αλλά και η διατήρηση της "παρέκκλισης" (waiver) για την αποδοχή των ελληνικών ομολόγων ως εξασφαλίσεων στις πράξεις νομισματικής πολιτικής του Ευρωσυστήματος. Η διατήρηση της "παρέκκλισης" (waiver) θα μειώσει το κόστος χρηματοδότησης των τραπεζών από την ΕΚΤ, αλλά και μέσω των πράξεων χρηματοδότησης από τις αγορές (repos). Θα μειώσει όμως και το κόστος δανεισμού του Δημοσίου, διότι τα ελληνικά ομόλογα θα είναι αποδεκτά στις πράξεις αγοράς κρατικών ομολόγων της ΕΚΤ στο πλαίσιο της "ποσοτικής χαλάρωσης", είτε στην κανονική χρονική περίοδο ή στην περίοδο επανεπένδυσης (reinvestment period).

Όπως είναι το θεσμικό πλαίσιο σήμερα, η "παρέκκλιση" (waiver) εξασφαλίζεται από μία προληπτική γραμμή στήριξης. Η προληπτική γραμμή στήριξης επ’ ουδενί ισοδυναμεί με νέο μνημόνιο. Είναι ένα θεσμοθετημένο ήδη εργαλείο εξομάλυνσης και διασφάλισης κατά τη μεταβατική περίοδο. Παρόλα αυτά, εάν για οποιοδήποτε λόγο η προληπτική γραμμή στήριξης δεν είναι επιθυμητή, θα πρέπει να διερευνηθούν άλλοι τρόποι προκειμένου να μην απολεσθεί η δυνατότητα της "παρέκκλισης" (waiver), τα πλεονεκτήματα της οποίας είναι σημαντικά για το κόστος δανεισμού των ελληνικών τραπεζών, του Ελληνικού Δημοσίου, των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών και δεν θα πρέπει να αγνοηθούν.
Τράπεζες και stress test

Το εγχώριο τραπεζικό σύστημα βρίσκεται σε σαφώς πιο εύρωστη θέση σε σύγκριση με τα πρώτα χρόνια της κρίσης, είπε ο κ. Στουρνάρας. Σε αυτό συνέβαλε η αναδιάρθρωση, αναδιάταξη και η σημαντική ανακεφαλαιοποίησή του, μετά από αυστηρές ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων (stress test) σε συνδυασμό με διεξοδικό έλεγχο της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού. Η προσομοίωση ακραίων καταστάσεων που διεξάγεται τώρα αναμένεται να έχει θετικά αποτελέσματα για όλες τις συστημικές τράπεζες. Οι δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών έχουν διαμορφωθεί σε ικανοποιητικά επίπεδα, υψηλότερα του ευρωπαϊκού μέσου όρου, οι δείκτες κερδοφορίας και αποδοτικότητας έχουν βελτιωθεί, ενώ οι θεσμικές αλλαγές που έγιναν στην κατεύθυνση της αντιμετώπισης του προβλήματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων φαίνεται ότι άρχισαν να αποδίδουν καρπούς, καθώς κατά το 2017 παρατηρήθηκε συνεχής μείωση του αποθέματός τους.

Αναγκαίες μεταρρυθμίσεις στην αρχιτεκτονική της ΟΝΕ

παρά την ισχυρή ανάκαμψη και τις πολιτικές αλλαγές που έγιναν τα τελευταία χρόνια, η αρχιτεκτονική της ΟΝΕ παραμένει ελλιπής, καθιστώντας την περιοχή ευάλωτη σε μελλοντικές χρηματοπιστωτικές κρίσεις. Οι υπεύθυνοι για τη χάραξη οικονομικής πολιτικής στη ζώνη του ευρώ δεν θα πρέπει να βασίζονται αποκλειστικά στην ΕΚΤ αναμένοντας ότι θα διατηρήσει επ΄ αόριστον τη διευκολυντική νομισματική πολιτική.

Η εύρυθμη λειτουργία της νομισματικής ένωσης απαιτεί: ευέλικτες αγορές αγαθών, υπηρεσιών, εργασίας και κεφαλαίων, για τη διευκόλυνση της προσαρμογής και τη μείωση τόσο της πιθανότητας όσο και των επιπτώσεων κάθε μελλοντικού σοκ. Ταυτόχρονα, τα κράτη-μέλη οφείλουν να διατηρούν σε ισορροπία τον προϋπολογισμό τους για να είναι σε θέση να εξομαλύνουν την επίδραση του οικονομικού κύκλου χωρίς να οδηγηθούν σε εκτεταμένη δημοσιονομική εκτροπή κατά τη διάρκεια μιας ύφεσης. Συνεπώς, οι παραπάνω δράσεις αποτελούν μέρος της ευθύνης που πρέπει να αναλάβει κάθε κράτος-μέλος για να υποβοηθά τη λειτουργία της ΟΝΕ. Ωστόσο, πέρα από τα παραπάνω είναι αναγκαία η ανάληψη δράσεων και πολιτικών για τον επιμερισμό του κινδύνου και την ενίσχυση της αλληλεγγύης, ειδικά σε περιόδους μεγάλων οικονομικών κρίσεων, όπως η πρόσφατη κρίση χρέους.

Για το σκοπό αυτό είναι αναγκαίες ορισμένες θεσμικές μεταρρυθμίσεις στην αρχιτεκτονική της ΟΝΕ. Ειδικότερα:

• Η ολοκλήρωση της Τραπεζικής Ένωσης, μέσω της θέσπισης ενός Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασφάλισης Καταθέσεων και της δημοσιονομικής υποστήριξης του Ενιαίου Μηχανισμού Εξυγίανσης.
• Η δημιουργία μιας πραγματικής Ένωσης Κεφαλαιαγορών για την αύξηση της εναρμόνισης με τις βέλτιστες πρακτικές στον τομέα της τιτλοποίησης, της λογιστικής, του πτωχευτικού δικαίου, του εταιρικού δικαίου, των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας καθώς και για την ενίσχυση του επιμερισμού των κινδύνων σε ιδιωτικό επίπεδο.
• Η δημιουργία ενός κεντρικού εργαλείου δημοσιονομικής σταθεροποίησης, προκειμένου να ενισχυθεί ο επιμερισμός των κινδύνων στο δημόσιο τομέα. Έχουν διατυπωθεί διάφορες προτάσεις, πχ ένα κοινό επενδυτικό ταμείο με πόρους της ΕΕ για τη χρηματοδότηση επενδυτικών σχεδίων, που θα εξαρτώνται από την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων, η έκδοση ευρωπαϊκών "ασφαλών" ομολόγων (ESBies) και τελικά Ευρωομολόγων από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας.
• Ο μετασχηματισμός του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας σε ένα πλήρως ανεπτυγμένο Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, που θα ενεργεί ως δανειστής έσχατης ανάγκης για τα κράτη-μέλη.
• Η αύξηση της λογοδοσίας όλων των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
• Η ενίσχυση και αναμόρφωση του Μηχανισμού Μακροοικονομικών Ανισορροπιών, ο οποίος θα πρέπει να λειτουργεί συμμετρικά. Μέχρι στιγμής, το βάρος της προσαρμογής πέφτει στα κράτη-μέλη με έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και της γενικής κυβέρνησης, ενώ τα κράτη-μέλη με πλεόνασμα ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών εξακολουθούν να διατηρούν και να αυξάνουν τα πλεονάσματα τους.
• Σε τελικό στάδιο ενδεχομένως πρέπει να εξεταστεί η θεσμοθέτηση θέσης Υπουργού Οικονομικών της Ευρωζώνης με λογοδοσία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Οι προτεινόμενες αλλαγές θα ενδυναμώσουν την νομισματική ένωση και θα ενισχύσουν την πραγματική σύγκλιση στη ζώνη του ευρώ, η οποία έχει υποχωρήσει από το 2010 και μετά. Είναι λογικό να προχωρήσουν πρώτα οι μεταρρυθμίσεις που δεν απαιτούν τροποποιήσεις της Συνθήκης και στο τέλος, όταν οι συνθήκες είναι πιο ώριμες, αυτές που απαιτούν τροποποιήσεις της Συνθήκης.

capital.gr

Διαβάστε περισσότερα