Σύνδρομο Σχετικής Έλλειψης Ενέργειας στον αθλητισμό
Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν οι αθλητές.
Γράφουν οι:
Αθανασοπούλου Φωτεινή, MSc Κλινική Διαιτολόγος – Αθλητική Διατροφολόγος, Επιστημονική Συνεργάτης Bioiatriki+ Nutrition.
Ιωάννα Αδαμίδου MS, RD, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος & Βιολόγος, Υπεύθυνη Bioiatriki+ Nutrition, Θεσσαλονίκη, Επιστημονική Συνεργάτης
Το Σύνδρομο Σχετικής Έλλειψης Ενέργειας στον Αθλητισμό (Relative Energy Deficiency in Sport, RED–S)είναι μια διαταραχή που πλήττει αρκετούς αθλητές και συχνά παραμένει αδιάγνωστη για μεγάλο χρονικό διάστημα. Από το 2018 αποτελεί το εξελιγμένο κλινικό μοντέλο της “Αθλητικής Τριάδας Γυναικών” (FemaleAthlete Triad) που εξ’ ορισμού αφορούσε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, με κύρια έκφρασή του σε πρωταθλήτριες υψηλού επιπέδου, και τα εξής 3 βασικά χαρακτηριστικά: αμηνόρροια (απουσία περιόδου / εμμήνου ρύσεως), διαταραγμένη πρόσληψη τροφής και μειωμένη οστική πυκνότητα. Ο εξελιγμένος κλινικός όρος RED-S προέκυψε από πληθώρα επιστημονικών δεδομένων που κατέδειξαν ότι η χαμηλή διαθεσιμότητα ενέργειας εμφανίζεται τόσο σε γυναίκες όσο και σε άντρες αθλητές και συνδέεται με εκτεταμένο εύρος δυσμενών επιπτώσεων για την υγεία και την αθλητική επίδοση.
Διαθεσιμότητα ενέργειας στον αθλητισμό & ομάδες κινδύνου RED–S
Το ανθρώπινο σώμα έχει ανάγκη από τροφή (θερμίδες, θρεπτικά συστατικά) προκειμένου να εκτελέσει τις λειτουργίες που απαιτούνται για επιβίωση και καλή υγεία. Οι θερμιδικές ανάγκες των αθλητών είναι αυξημένες προκειμένου να καλύπτονται οι απαιτήσεις σώματος και αθλήματος.
Διαθέσιμη ενέργεια (kcal) = θερμίδες που προσλαμβάνονται από την τροφή – θερμίδες που καταναλώνονται κατά την άσκηση / άλιπη μάζα σώματος (kg)
Το RED-S εμφανίζεται με αυξημένη συχνότητα σε αθλήματα όπου το χαμηλό σωματικό βάρος προσφέρει κάποιο πλεονέκτημα, αλλά και ακούσια σε αθλητές κάθε ηλικίας κατά τη διάρκεια κύκλων αυξημένου προπονητικού φορτίου, όπου η διατροφή δεν έχει προσαρμοστεί στις αυξημένες καύσεις του σώματος. Μεγαλύτερο κίνδυνο διατρέχουν:
Οι νεαροί αθλητές, αφού βρίσκονται σε ανάπτυξη που συνοδεύεται από υψηλές διατροφικές απαιτήσεις.Οι elite αθλητές, καθώς η ανταγωνιστική φύση του αθλήματος σε υψηλό επίπεδο, η πειθαρχημένη τους φύση αλλά και η πίεση εκ μέρους των προπονητών μπορούν να οδηγήσουν σε ακρότητες με στόχο την επίτευξη βέλτιστης σύστασης σώματος.Οι αθλητές αντοχής (ποδηλασία, κωπηλασία, δρομικά αγωνίσματα στίβου, μαραθώνιος, κολύμβηση κ.α.), καθώς γνωρίζουν ότι το χαμηλό σωματικό βάρος αποτελεί πλεονέκτημα για το άθλημά τους και συχνά προσπαθούν σκόπιμα να το μειώσουν.Οι αθλητές σε αισθητικά αθλήματα (ενόργανη γυμναστική, καλλιτεχνικό πατινάζ στον πάγο, αλλά και μπαλέτο), όπου η έμφαση που δίδεται στην καλλίγραμμη εικόνα σώματος, για αισθητικούς και τεχνικούς λόγους, μεγεθύνει τον κίνδυνο υιοθέτησης ακραίων διατροφικών συμπεριφορών.Προειδοποιητικά σημάδια & επιπτώσεις RED-SΤο ανθρώπινο σώμα μπορεί να προσαρμοστεί σε κατάσταση χαμηλής ενεργειακής διαθεσιμότητας, δίνοντας προτεραιότητα στις επείγουσες φυσιολογικές διεργασίες και παρακάμπτοντας άλλες, όπως το κινητό τηλέφωνο μπαίνει σε “power saving mοde” διακόπτοντας τη λειτουργία ορισμένων εφαρμογών για εξοικονόμηση ενέργειας.
Σε αρχική φάση, ο αθλητής παρουσιάζει αφυδάτωση, μυϊκές κράμπες, αδυναμία ή πρόωρη κόπωση κατά την προπόνηση, που συχνά περνούν απαρατήρητα. Οι δυσμενείς επιπτώσεις του RED-S εξελίσσονται προοδευτικά καθώς το έλλειμμα ενέργειας εντείνεται, οπότε και επέρχεται πραγματική απώλεια σωματικής δύναμης και μυϊκού ιστού αφού το σώμα μπαίνει στη διαδικασία να καταβολίσει σκελετικούς μύες προκειμένου να υποστηρίξει πιο σημαντικές λειτουργίες του σώματος (αναπνοή, καρδιακή λειτουργία). Εάν το RED-S παραμένει αδιάγνωστο για μεγάλο χρονικό διάστημα, οι επιπτώσεις για την υγεία σοβαρεύουν και είναι οι εξής:
Ενδοκρινολογικές / ορμονικές διαταραχές: μειωμένη έκκριση οιστρογόνων ή τεστοστερόνης, αμηνόρροια, προβλήματα γονιμότητας και στα δύο φύλαΥγεία οστών: μείωση οστικής πυκνότητας και στα δύο φύλα, με συναπεγόμενο αυξημένο κίνδυνο καταγμάτωνΜεταβολικές διαταραχές: μείωση μεταβολικού ρυθμού ηρεμίας (RMR), μειωμένη αντοχή, σημαντική απώλεια βάρουςΑιματολογικές διαταραχές: χαμηλά επίπεδα σιδήρου και φερριτίνης, υποθερμία (δυσανεξία στο κρύο)Καρδιαγγειακή υγεία: καρδιακές ανωμαλίες (βραδυκαρδία ή ορθόσταση), ενδοθηλιακή δυσλειτουργία και δυσλιπιδαιμία σε αθλήτριες με αμηνόρροιαΔιαταραγμένη λειτουργία ανοσοποιητικού: αυξημένη πιθανότητα μόλυνσηςΓαστρεντερικές διαταραχές: καθυστερημένη γαστρική κένωση, μειωμένη απορρόφηση θρεπτικών συστατικών, δυσκοιλιότηταΜειωμένος νευρομυϊκός συντονισμός: κίνδυνος τραυματισμούΨυχολογικές και άλλες διαταραχές: αδυναμία συγκέντρωσης, προβλήματα σε δόντια και ούλα, άγχος, κατάθλιψη, διαστρεβλωμένη εικόνα σώματος, συνεχής ενασχόληση με το σωματικό βάρος και το φαγητό, υπερπροπόνηση, χρήση καθαρτικών ή χαπιών αδυνατίσματος κ.α.Χρήσιμες συμβουλές για πρόληψη RED-SΠεριορίστε το ζύγισμα σε 1 φορά την εβδομάδα.Συνειδητοποιήστε ότι οι πιο αδύνατοι αθλητές δεν είναι απαραίτητα πιο γρήγοροι ή ανταγωνιστικοί.Αξιολογήστε τις προσωπικές σας ικανότητες, στοχεύστε στην αυτοβελτίωση και αποφύγετε τη διαρκή σύγκριση με άλλους αθλητές. Το βέλτιστο βάρος για υγεία και καλή αθλητική επίδοση είναι διαφορετικό για τον καθένα.Συνειδητοποιήστε ότι η υγεία σας είναι πιο σημαντική από ένα πιθανό αγωνιστικό πλεονέκτημα, και ότι χωρίς υγεία η νίκη δεν μπορεί να επιτευχθεί.Σκεφτείτε τις θερμίδες ως καύσιμο για την επίδοσή σας: Προτού υιοθετήσετε μια εξαντλητική διατροφή, συμβουλευτείτε έναν αθλητικό διαιτολόγο – διατροφολόγο για αξιολόγηση της διατροφικής σας συμπεριφοράς, των συμπτωμάτων που βιώνετε αλλά και των διατροφικών απαιτήσεων του αθλήματός σας, με στόχο την ορθή διατροφική υποστήριξη για καλή θρέψη και βέλτιστη αθλητική απόδοση.Πηγές:
Brown University, Relative Energy Deficiency in Sport (RED-S): https://www.brown.edu/campus-life/health/services/promotion/nutrition-eating-concerns-sports-nutrition/relative-energy-deficiency-sport-red-sDipla et al. (2021) Relative energy deficiency in sports (RED-S): elucidation of endocrine changes affecting the health of males and females. Hormones: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32557402/Mountjoy et al. (2018) IOC Consensus Statement on Relative Energy Deficiency in Sport (RED-S): 2018 update. British Journal of Sports Medicine: https://bjsm.bmj.com/content/52/11/687To άρθρο Σύνδρομο Σχετικής Έλλειψης Ενέργειας στον αθλητισμό δημοσιεύτηκε στο NewsIT .
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Ειδήσεις
- Νέα στοιχεία για το τροχαίο στη Ν. Φιλαδέλφεια - Αστυνομικός ο 25χρονος που σκοτώθηκε
- Οι «Άγριες Μέλισσες» έγραψαν επίλογο και σάρωσαν σε τηλεθέαση
- Πότε φτιάχνει ξανά ο καιρός τον Ιούλιο
- «Η χημεία δεν μας βγήκε»: Ο Γιώργος Καρτελιάς εξηγεί γιατί δεν θα συνεχιστεί το «Breakfast@star»
- Θρήνος στο Ρέθυμνο: Γνωστός επιχειρηματίας της περιοχής ο 33χρονος που πέθανε στο τροχαίο δυστύχημα
- Νικολέττα Καρρά: «Για μια τριετία γκρεμίστηκαν όλα, δεν πήγαινε τίποτα καλά»
- Τα πιο κακά ζώδια: Ποιοι έχουν τη… χειρότερη φήμη
- Κέιτ Μίντλετον - Πρίγκιπας Γουίλιαμ: Το δημόσιο φιλί και η σπάνια εκδήλωση τρυφερότητας μεταξύ τους
- Θεσσαλονίκη: Αντισυνταγματάρχης έδωσε πανελλήνιες και συγκέντρωσε 19.580 μόρια - Διάβαζε με την κόρη του
- Νορλάϊλα Κύργιος: «Ο Νικ επιτέλους απολαμβάνει τη ζωή»
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις NewsIt
- Καλό καλοκαίρι και εκλογές από… Γενάρη
- Ηράκλειο: Πυροσβέστης της ΕΜΑΚ αυτοκτόνησε σε μπαλκόνι σπιτιού – Οι δύσκολες τελευταίες μέρες του
- Παναθηναϊκός: Μετεγγραφικό «μπαμ» στην άμυνα με Μάγκνουσον
- Ηράκλειο: Πυροσβέστης της ΕΜΑΚ αυτοκτόνησε στο μπαλκόνι του σπιτιού του – Οι δύσκολες τελευταίες μέρες
- Ξάνθη: Παππούς βούτηξε για να σώσει το εγγονάκι του μέσα στη θάλασσα και τελικά πνίγηκε ο ίδιος
- Σοκάρει η εικόνα του «Λα Μπομπονέρα» - Κερκίδα χωρίστηκε στη μέση από τα χοροπηδητά των οπαδών
- Αγία Βαρβάρα: Ανήλικοι λήστεψαν ανήλικους
- «Γιατί ξεκινήσατε τον πόλεμο;» φώναξαν στον Λαβρόφ κατά την έναρξη της G20
- 4 νεκροί σε ισάριθμα τροχαία σε Κηφισό, Νέα Φιλαδέλφεια, Πάτρα και Κρήτη – Σκληρές εικόνες στα σημεία
- Θεσσαλονίκη: Εφιάλτης στην κουζίνα για νοικοκυρά – Οι στιγμές στην Επανομή που θα θυμάται μια ζωή

- Τελευταία Νέα NewsIt
- Σύνδρομο Σχετικής Έλλειψης Ενέργειας στον αθλητισμό
- Καλό καλοκαίρι και εκλογές από… Γενάρη
- Ηράκλειο: Πυροσβέστης της ΕΜΑΚ αυτοκτόνησε σε μπαλκόνι σπιτιού – Οι δύσκολες τελευταίες μέρες του
- Ηράκλειο: Πυροσβέστης της ΕΜΑΚ αυτοκτόνησε στο μπαλκόνι του σπιτιού του – Οι δύσκολες τελευταίες μέρες
- Αγία Βαρβάρα: Ανήλικοι λήστεψαν ανήλικους
- Rihanna: Η νεώτερη αυτοδημιούργητη γυναίκα δισεκατομμυριούχος της Αμερικής
- 4 νεκροί σε ισάριθμα τροχαία σε Κηφισό, Νέα Φιλαδέλφεια, Πάτρα και Κρήτη – Σκληρές εικόνες στα σημεία
- Σχεδόν 15.000 κρούσματα κορονοϊού και 4 νεκροί σε μία εβδομάδα στην Κύπρο
- «Εάν αφήνετε πίσω σας το χάος, τότε κάντε το με στιλ» – Η παραίτηση Τζόνσον έγινε διαφήμιση
- Mytilineos: Κατασκευάζει φωτοβολταϊκό πάρκο 75 MW στην Αυστραλία – Στα 750 MW το χαρτοφυλάκιο
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Ειδήσεις
- Νέο εργατικό δυστύχημα με έναν 26χρονο ντελιβερά νεκρό
- Σοφία Παπαϊωάννου: Με εκπομπή έρευνας στην ΕΡΤ
- Ηράκλειο: Πυροσβέστης της ΕΜΑΚ έδωσε τέλος στη ζωή του
- Ενίσχυση του «100» με... 100 αστυνομικούς της ΔΙ.ΑΣ.
- Φενεός: Μαχητικά παραλίγο να διασταυρωθούν με ανεμοπτεριστές
- Κέιτ Μίντλετον - Πρίγκιπας Γουίλιαμ: Το δημόσιο φιλί και η σπάνια εκδήλωση τρυφερότητας μεταξύ τους
- Η Βίκυ Καγιά ανέβασε σπάνιο βίντεο του 4χρονου γιου της στην παραλία - Πόσο έχει μεγαλώσει
- Αθωώθηκαν Πλατινί και Μπλάτερ για την υπόθεση απάτης της FIFA
- Καιρός: Σε ισχύ το έκτακτο δελτίο – Ποιες περιοχές κινδυνεύουν με ανεμοστρόβιλους, ποιες με χαλάζι και ποιες με καταιγίδες [χάρτης]
- Αλλεργίες στον ήλιο: Πώς τις αναγνωρίζουμε και τι πρέπει να κάνουμε