Aπό τον Εμφύλιο, στο Λονδίνο, στην εκπροσώπηση της Royal Academy of Dance στην Ελλάδα -Η Μάγια Σοφού αφηγείται

16:02 21/10/2024 - Πηγή: iEfimerida

Θα μπορούσε να είναι μια νουβέλα, όμως αποτελεί την πραγματική ιστορία της Μάγιας Σοφού, της χορεύτριας και δασκάλας, που κατόρθωσε μέσα στην σκληρή δεκαετία του ’50 να σπουδάσει στο Λονδίνο και μερικά χρόνια αργότερα να φέρει στην Ελλάδα την σπουδαία Βασιλική Ακαδημία Χορού. Μια έκθεση στο Μέγαρο Μουσικής φωτίζει τα βήματά της ως σήμερα.

Πενήντα χρόνια συμπληρώθηκαν από τη στιγμή που η Μάγια Σοφού, η πεισμωμένη και ταλαντούχα έφηβη χορεύτρια της Αθήνας,

κατόρθωσε μετά από σημαντικές παραστάσεις και σπουδές, να γίνει η εκπρόσωπος της RAD, της Βασιλικής Ακαδημίας Χορού στην Αθήνα.

Πριν καν μπει η Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σε μια εποχή που η έννοια του κλασικού χορού στην Ελλάδα ήταν για λίγους και εστέτ, έκανε αυτή τη σημαντική συμφωνία που γιορτάζεται τώρα, μαζί με τη διαδρομή ζωής της κυρίας Σοφού, στην έκθεση που παρουσιάζεται ως και την Τετάρτη 23 Οκτωβρίου στις αίθουσες του Συλλόγου «Οι Φίλοι της Μουσικής» στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, υπό την αιγίδα της Βρετανικής Πρεσβείας στην Αθήνα και την συνεργασία του British Council. Τον σχεδιασμό της έκθεσης ανέλαβαν οι Παρασκευή Γερολυμάτου και Ανδρέας Γεωργιάδης από τη Μικρή Άρκτο

Η Μάγια Σοφού μιλάει στο iefimerida για τη διαδρομή της, τη συνεργασία με την Royal Academy of Dance αλλά και τη συνεργασία με τον Γιάννη Τσαρούχη.

Τισημαίνει για μια νέα γυναίκα, στη δεκαετία του '50, να συνεχίσει τις σπουδέςμπαλέτου στο Λονδίνο και δη στo Royal Ballet School;

Για να καταλάβει κανείς τι σημαίνει για μένα, θα πρέπει να ταξιδέψει πίσω στον χρόνο στη δεκαετία του ΄50.  Τότε που στην Ελλάδα προσπαθούσαμε να ορθοποδίσουμε μετά τον πόλεμο, την κατοχή και τον Εμφύλιο. Τότε που δεν πήγαιναν ούτε φοιτητές να σπουδάσουν στο εξωτερικό, όπως σήμερα, ούτε ταξιδεύαμε με τα αεροπλάνα. Ο χορός δεν ήταν ούτε καν στη σκέψη ότι θα μπορούσε μια κοπέλα από «καλή οικογένεια», Αρσακειάδα και καλή μαθήτρια να δηλώσει ότι θέλει να γίνει χορεύτρια. Εκείνα τα χρόνια υπήρχαν μόνο επιθεωρήσεις και νυχτερινά κέντρα που είχαν χορευτικά νούμερα. Ούτε το μπαλέτο της Λυρικής υπήρχε.  Υπήρχε όμως μια εμπνευσμένη δασκάλα μπαλέτου η Ηρώ Σισμάνη η οποία μεταξύ του 1952-53 ίδρυσε ομάδα χορού με τις πιο προχωρημένες μαθήτριες της, με τη φιλοδοξία να παρουσιάζουν έργα κλασικού ρεπερτορίου επαγγελματικού επιπέδου και όχι σχολικές επιδείξεις. Με όπλα τις γνώσεις της, καθώς είχε φοιτήσει στο Παρίσι πριν τον πόλεμο, την οικονομική υποστήριξη του συζύγου της, τον δικό μας ενθουσιασμό και αυταπάρνηση και την υποστήριξη του Γιάννη Τσαρούχη που έκανε τα σκηνικά και τα κοστούμια από ταπεινά υφάσματα που υπήρχαν τότε, όπως οι αλατζάδες και τα τουλουπάνια αντί για τούλια, τα οποία ζωγράφιζε ο ίδιος για να μοιάζουν με βελούδα, δαντέλες και κεντήματα, ανέβηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα το μπαλέτο  «Les Sylphides» σε μουσική Σοπέν στο θέατρο Κοτοπούλη - Rex. Ακολούθησαν και άλλα χοροδράματα όπως η «Giselle» και η «Λίμνη των Κύκνων» στα οποία συμμετείχα αρχικά στο corps de ballet και αργότερα σαν κορυφαία χορεύτρια. Τελειώνοντας το τότε Γυμνάσιο της εποχής, η επιμονή μου να κάνω επάγγελμα τον χορό, ανάγκασε την οικογένειά μου να αποδεχθεί την απόφασή μου και να με στηρίξει ώστε να πάρω την καλύτερη εκπαίδευση και καλλιτεχνική μόρφωση. Έτσι το 1958 βρέθηκα να ταξιδεύω τρεις μέρες και δύο νύχτες με το τρένο για το Λονδίνο. Η επιλογή μου ήταν να φοιτήσω ως full time student, στην Σχολή της Marie Rambert στο Mercury Theater στο Notting Hill Gate στο Λονδίνο. Ένοιωθα ότι ζούσα στον παράδεισο!! Έκανα μαθήματα κάθε μέρα 10 το πρωί έως τις 5 το απόγευμα και επιπλέον μαθήματα στο Royal Ballet School και με τον Andrew Hardie. Όταν ολοκλήρωσα τις σπουδές μου και γύρισα στην Αθήνα, άρχισα να διδάσκω και να συμμετέχω σαν πρώτη χορεύτρια πλέον σε όλες τις παραστάσεις.

Πωςκατορθώσατε να εξασφαλίσετε την συνεργασία με τη Rοyal Academy of Dance  σε χρόνια που ο κλασικός χορός στηνΕλλάδα ήταν για πολύ λίγους και μυημένους;

Ήμουν ακόμα φοιτήτρια στο Royal Ballet School όταν άκουσα για την Royal Academy of Dance και για τη διαδικασία εξετάσεων σε διαφορετικά επίπεδα με ορισμένη εξεταστέα ύλη. Επιστρέφω στην Ελλάδα και το 1962 ιδρύω τη δική μου Σχολή με άδεια από το Υπουργείο Πολιτισμού. Σε διάρκεια 10 ετών επισκεπτόμουν συχνά το Λονδίνο για καλλιτεχνική ενημέρωση και παρακολουθούσα μαθήματα παιδιών και εφήβων στην Royal Academy of Dance (RAD). Συνειδητοποιώ την έλλειψη ενιαίου συστήματος διδασκαλίας χορού και συνεργασίας της Ελλάδας με τις χώρες της Ευρώπης που είχαν μακρόχρονη παράδοση στον τομέα αυτόν. 

Έτσι, το 1972 πριν ακόμα την ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαική Ένωση και μέσα στα χρόνια της δικτατορίας καταφέρνω να φέρω στην Ελλάδα το παγκόσμιο αναγνωρισμένο σύστημα διδασκαλίας μπαλέτου της Βασιλικής Ακαδημίας Χορού του Λονδίνου το οποίο απευθύνεται τόσο σε αυτούς που θέλουν να ακολουθήσουν επαγγελματική σταδιοδρομία σαν χορευτές ή σαν δάσκαλοι χορού αλλά και σε όσους μαθαίνουν μπαλέτο ερασιτεχνικά.
Το 1973 έγιναν οι πρώτες εξετάσεις στη Σχολή μου και το το 1974 η RAD με ορίζει ως αντιπρόσωπό της στην Ελλάδα και αρχίζω να αγωνίζομαι ενεργά για τη διάδοση του συστήματος στην Ελλάδα και την άνοδο του επιπέδου του χορού. 

Ποιαακριβώς είναι η μέθοδος που εφαρμόζεται;

Η μέθοδοςεκπαίδευσης RAD  περιλαμβάνει στοιχεία από την ιταλική, τη γαλλική,τη ρωσική και τη δανική τεχνική χορού. Η RAD εστιάζει στιςλεπτομέρειες κατά την εκτέλεση των κινήσεων κατά την εκμάθηση της τεχνικήςτου μπαλέτου. Η εκπαίδευση γίνεται σε επίπεδα, τάξειςγνωστές ως grades, μέχρι να φτάσει ο μαθητής στο ανώτερο επίπεδοκατάρτισης του χορού. Πιοσυγκεκριμένα, το RAD προσφέρει δύο εκπαιδευτικά προγράμματα: τοGraded Examination Syllabus που αποτελείται από 10 επίπεδα καιπεριλαμβάνει μαθήματα κλασικού μπαλέτου, ελεύθερου χορού, character χορόκαι το Vocational Graded Syllabus ένα πιο απαιτητικό πρόγραμμα γιαμεγαλύτερα παιδιά και ενήλικες που επιθυμούν να ακολουθήσουν καριέρα στονεπαγγελματικό χορό. Η RoyalAcademy of Dance μετρά πάνω 100 χρόνια και είναι ένα από τα κορυφαίασυστήματα εκπαίδευσης χορού με δασκάλους σε περισσότερες από 100 χώρες.

Σεαυτή την πορεία των 50 ετών, ποιες είναι οι στιγμές, οι σταθμοί που ξεχωρίζετε,επαγγελματικά αλλά και συναισθηματικά σε σχέση με το χορό και τησυνεργασία με τo Royal Ballet School;

Μετάαπό 50 χρόνια αισθάνομαι δικαιωμένη διότι πολλές σχολές χορού διδάσκουν μπαλέτομε ασφάλεια για τη σωστή ανάπτυξη των παιδιών, τη ψυχική και πνευματικήισορροπία και καλλιέργεια και έχουμε μυήσει εκατοντάδες παιδιά στο μαγικό κόσμοτου χορού. Συναισθηματικά η βράβευσή μου το 1996, από την Royal Academy ofDance ήταν μια επιβράβευση τνω προσπαθειών μου, αλλά η τωρινή μου βράβευσηως "Fellow of the Royal Academy of Dance" για την προσφορά μου στηντέχνη του χορού, που είναι η υψηλότερη διάκριση, με τιμά και εύχομαι οινέες γενιές να έχουν ιδανικά και να προσπαθούν για το γενικό καλό των νέων μαπου είναι η ελπίδα της Ελλάδας. 

Ποια συμβουλή σε ένα νέο κορίτσι και σε ένα νέο αγόρι που θέλουν να σπουδάσουνχορό και να διακριθούν στη σκηνή;

Η συμβουλή μου στους νέους είναι να επιμένουν στην πραγματοποίηση των ονείρων τους και να δουλεύουν σκληρά. Τίποτα δεν μας χαρίζεται και τίποτα δεν πρέπει να μας σταματάει, γιατί δυσκολίες πάντα υπαρχουν, αλλά υπάρχουν και λύσεις όταν μπορεί κάποιος να έχει στόχους και να δουλεύει με αφοσίωση γι΄αυτούς.

Ανσας έλεγαν μπορείτε να ανέβετε τώρα στη σκηνή και να χορέψετε μοναδικά ένα καιμόνο έργο, μια χορογραφία. Ποια θα ήταν και γιατί;

Τοχορόδραμα «Giselle» είναι το αγαπημένο μου. Πέρα από τηνμαγική μουσική του, το μπαλέτο αυτό είναι ο ακρογωνιαίος λίθος του παγκόσμιουχορευτικού ρεπερτορίου, συνοψίζει όλα τα στιλιστικά, τεχνικά καιεκφραστικά στοιχεία του κλασικού ρομαντικού μπαλέτου. Περιέχει δε δυοβασικές θεματικές του ρομαντισμού του 19ου αιώνα, συγκεκριμένατην εξιδανίκευση της αγροτικής ζωής και την αλληλεπίδραση τηςπραγματικότητας με το υπερφυσικό.

Πώς είναι να βλέπει μια νέα μπαλαρίνα το πρόσωπό τους στο εξώφυλλο ενός περιοδικού ή  να φοράει ρούχα που έχει σχεδιάσει ο Τσαρούχης; Εκείνη τη δύσκολη πραγματικά εποχή ως προς το μπαλέτο στην Ελλάδα, το να φιλοξενεί ένα περιοδικό στο εξώφυλλο στιγμιότυπα χορού, ήταν κάτι πρωτόγνωρο. Εμείς τότε αυτό που χαιρόμασταν ήταν η επιβεβαίωση οτι, πραγματοποιώντας το όνειρό μας να γίνουμε χορευτές, κάναμε σωστά. Δεν έβλεπα εμένα στη περιοδικό αλλά την επιλογή μου να έχω την ιδιότητα της χορεύτριας.Το να φοράμε κοστούμια από τα χέρια του σπουδαίου Γιάννη Τσαρούχη, ήταν για εμάς, άλλη μια επιβεβαίωση ως προς το υψηλό καλλιτεχνικό αίτημα που έθετε η  Ηρά Σισμάνη, δασκάλα μας και πολύ στενή του φίλη.

Διαβάστε περισσότερα στο iefimerida.gr