Ανάπτυξη: Αλήθεια ή ψέματα;

15:07 2/6/2013 - Πηγή: Παρασκηνιο

Του Τάσου Ντούβλη

Υπάρχει όντως «φως στο τούνελ», όπως είπε και στο «Π» ο υπουργός Οικονομικών, Γιάννης Στουρνάρας, την περασμένη εβδομάδα ή όχι; Θα συνεχιστεί η ύφεση και το χαμηλό επίπεδο διαβίωσης των Ελλήνων πολιτών ή σύντομα έρχεται η ανάπτυξη;

Οι απόψεις διίστανται, με τους οικονομικούς παράγοντες και τους οικονομολόγους να έρχονται σε «σύγκρουση» για το τι πρόκειται να συμβεί στη χώρα μας στο άμεσο μέλλον. Το «Π» μίλησε τόσο με τον ανώτερο διευθυντή

Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank, Μιχαήλ Μασουράκη, όσο και με τον διακεκριμένο καθηγητή Οικονομικών, Κώστα Λαπαβίτσα, προκειμένου να απαντήσουν στα παραπάνω ερωτήματα. Ο κ. Μουσουράκης «βλέπει» αισιόδοξο το μέλλον για τη χώρα, εφόσον, διατηρηθεί το θετικό κλίμα που υπάρχει την εποχή αυτή που διανύουμε. Αντιθέτως, ο κ. Λαπαβίτσας υποστηρίζει πως «μονιμοποιείται» η ανεργία και η φτώχεια, με την πολιτική που ακολουθείται και παρά τα θετικά πρόσημα που ίσως υπάρξουν για την οικονομία ο πολίτης δεν θα βιώσει κάποια διαφορά.

Μιχαήλ Μασουράκης, ανώτερος διευθυντής Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank: «Τα καλύτερα είναι μπροστά μας»

«Περιμένουμε αύξηση του ΑΕΠ κατά 1,7% περίπου για το 2014. Αυτό σημαίνει ότι θα έχουμε αύξηση εισοδήματος. Και εννοούμε ότι θα έχουμε αύξηση της παραγωγής της δραστηριότητας και των εισοδημάτων. Υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις, όπως π.χ. η βιομηχανική παραγωγή, η οποία σταθεροποιείται. Κάτι που δείχνει ότι δεν είμαστε πλέον στα πολύ αρνητικά επίπεδα που βρισκόμασταν τα τελευταία περίπου τρία χρόνια. Ξέρουμε, επίσης, ότι φέτος έχουμε λίγο μεγαλύτερες δαπάνες στον προϋπολογισμό δημοσίων επενδύσεων σε σχέση με πέρυσι και ότι έχουν ξεκινήσει τα μεγάλα οδικά έργα εκ νέου. Από εκεί και πέρα, η ανεργία έχει αρχίσει και σταθεροποιείται στα επίπεδα περίπου του 27%. Αν δείτε τα στοιχεία, θα διακρίνετε ότι υπάρχει μία σταθεροποίηση και εκεί τα τελευταία τέσσερα τρίμηνα. Οι αυξομειώσεις που υπάρχουν πλέον δεν συγκρίνονται με εκείνες πριν από λίγο καιρό, που είχαμε μήνα με τον μήνα δραματική αύξηση.

Με λίγα λόγια, όλοι οι δείκτες, μαζί και με αυτόν του οικονομικού κλίματος, δείχνουν ότι υπάρχει μία θετική τάση και κάποια σταθεροποίηση. Συνεπώς, το πρώτο τρίμηνο του 2013 είχαμε -5,3%, το δεύτερο τρίμηνο προβλέπουμε ότι θα είμαστε στο -4,7%, το τρίτο τρίμηνο είναι εκείνο στο οποίο συμβάλλει και ο τουρισμός και θεωρούμε ότι θα έχουμε πολύ καλύτερη επίδοση από ό,τι πέρυσι και προσδοκούμε ότι θα φτάσουμε στο -2,8%. Το τέταρτο τρίμηνο θα φτάσουμε στο -2% περίπου, ενώ το πρώτο τρίμηνο του 2014 προβλέπουμε ότι θα έχουμε θετικό πρόσημο, με το νούμερο να είναι περίπου στο +0,8%».

Χρειάζεται θετικό κλίμα

«Ολες οι παραπάνω προβλέψεις εξαρτώνται από το εάν η κυβέρνηση θα κυνηγήσει τις ιδιωτικοποιήσεις, αν όλα αυτά που ακούγονται μετατραπούν σε επενδύσεις (ακούμε για Κινέζους, Αραβες, Γιαπωνέζους και όσους έρχονται να επενδύσουν). Τα λόγια να γίνουν πράξεις και η κυβέρνηση να συνεχίσει να δίνει την αίσθηση αξιοπιστίας ότι ακολουθεί το πρόγραμμα και δεν υπάρχουν αναταράξεις. Γιατί αυτό που περιμένουν να δουν οι αγορές είναι ότι δεν πρόκειται να αντιστραφεί το κλίμα τα επόμενα τρίμηνα. Οπως όλα δείχνουν, μάλλον θα ενταθεί, προκειμένου να πάμε σε πρωτογενή πλεονάσματα, ώστε να γίνει το χρέος βιώσιμο κ.λπ. Είναι σημαντικό, δηλαδή, να υπάρχει καλό, ομαλό και σταθερό κλίμα. Αυτό που απαιτείται είναι να αρχίσουν κάποιες επενδύσεις να έρχονται στη χώρα, να γίνουν κάποιες ιδιωτικοποιήσεις και σιγά σιγά να αρχίσει η κατάσταση να φτιάχνει».

Κώστας Λαπαβίτσας, καθηγητής Οικονομικών στη Σχολή Ανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών του πανεπιστημίου του Λονδίνου, «Πάρα πολύ δύσκολοι οι επόμενοι μήνες»

«Αναμφισβήτητα, υπάρχει σταθεροποίηση των δημοσιονομικών και σταθεροποίηση του εξωτερικού ελλείμματος. Αυτά υπάρχουν, διότι τα δημιούργησε η ύφεση. Δεν υπάρχει, όμως, καμία ιδιαίτερη ικανότητα ή κάποια έξυπνη πολιτική. Επιβλήθηκε η ύφεση, η οποία με τη σειρά της έχει αυτά τα αποτελέσματα. Οταν συνθλίβεις τις δαπάνες και την εγχώρια ζήτηση, κάποια στιγμή θα σταθεροποιηθεί η κατάσταση. Δεν έχει υπάρξει σταθεροποίηση, επειδή υπάρχουν εξαγωγές και να μπορεί να πει κανείς ότι υπάρχει επιτυχία διεθνώς. Δεν επετεύχθη αυτό, επειδή υπάρχει άνοδος του φορολογικού εισοδήματος από πλευράς κυβέρνησης και η οικονομία πάει καλά. Είναι, δηλαδή, ο χειρότερος και πλέον μηχανικός τρόπος για να γίνει αυτό το πράγμα με τεράστιο κοινωνικό κόστος.

Η Ελλάδα σταθεροποιείται, η ύφεση θα συνεχιστεί και φέτος και θα είναι βαθιά. Θα περάσουμε σε μία κατάσταση ασταθούς ισορροπίας το επόμενο διάστημα. Δεν πρόκειται να υπάρξει ανάπτυξη, θα μονιμοποιηθούν η φτώχεια και η υψηλή ανεργία, αυτό θα συμβεί. Αυτό θα πει ‘‘ομαλοποίηση’’ από εδώ και πέρα. Οποιος νομίζει ότι ομαλοποίηση είναι επιστροφή στο παρελθόν, πλανάται πλάνην οικτρά. Βεβαίως, σταθεροποιείται η κατάσταση, όπως πάνε τα πράγματα, γιατί κάποια στιγμή τελειώνει η συρρίκνωση. Απλά, η σταθεροποίηση θα γίνει σε πολύ χαμηλό επίπεδο και θα ζούμε σε μία κατάσταση όπου θα υπάρχουν χαμηλοί αριθμοί ανάπτυξης της τάξης του 2% με 3% και θα παρουσιάζονται ως μεγάλη επιτυχία».

Χαμηλή πτήση

«Ας μην υπερβάλλουμε, τα θετικά πρόσημα που θα υπάρξουν δεν θα είναι ιδιαίτερα υψηλά και δεν υπάρχει προοπτική να γίνουν σε βάθος χρόνου. Απλά θα σταματήσει η συρρίκνωση. Δεν θα έχει σημαντική επίπτωση στην καθημερινή ζωή, δεν θα υπάρξει σημαντική μείωση της ανεργίας, ούτε των εισοδημάτων, αυτά δηλαδή που ευαγγελίζεται η κυβέρνηση. Με λίγα λόγια, το ότι η ελληνική οικονομία σταθεροποιείται και μπορεί το επόμενο διάστημα να υπάρξουν θετικά πρόσημα σε σημαντικές μεταβλητές, δεν σημαίνει καθόλου ότι ο κόσμος θα το νιώσει, θα το βιώσει στο θέμα της ανεργίας και στο επίπεδο της ζωής του. Θα είναι πάρα πολύ δύσκολα τα πράγματα το επόμενο διάστημα. Η ανάπτυξη δεν δημιουργείται έτσι. Η ανάπτυξη απαιτεί άλλες πολιτικές. Δεν καταστρέφεις μια οικονομία για να την αναπτύξεις. Η ανάπτυξη απαιτεί δύο πράγματα:

- Αρση της λιτότητας. Οσο υπάρχει λιτότητα, δεν θα υπάρξει ανάπτυξη.

- Βαθύτατες διαρθρωτικές αλλαγές, με την προϋπόθεση, όμως, ότι δεν θα είναι υπέρ του κεφαλαίου, αλλά υπέρ της εργασίας».