Γιατί οι άντρες βλέπουν διαφορετικά τα χρώματα από τις γυναίκες;

00:38 17/1/2025 - Πηγή: Sportime

Έχετε παρατηρήσει ποτέ πώς οι γυναίκες μπορούν να ξεχωρίσουν ανάμεσα σε “κοραλί” και “βερικοκί”, ενώ οι άντρες το περιγράφουν απλά ως “πορτοκαλί”; Δεν είναι απλώς θέμα γούστου ή προσοχής. Η διαφορά στον τρόπο που βλέπουν τα χρώματα οι άντρες και οι γυναίκες βασίζεται σε βιολογικούς και εξελικτικούς λόγους που μας αποκαλύπτουν πολλά για τον εγκέφαλό μας.

Η επιστήμη πίσω από το χρώμα
Οι άντρες και οι γυναίκες βλέπουν τα χρώματα διαφορετικά κυρίως λόγω των γονιδίων και του φωτοϋποδοχέα που ονομάζεται κωνίο. Στον ανθρώπινο αμφιβληστροειδή υπάρχουν τρεις τύποι κωνίων που αντιλαμβάνονται

διαφορετικά μήκη κύματος φωτός (κόκκινο, πράσινο, μπλε). Η πρωτεΐνη που καθορίζει το κόκκινο και το πράσινο φάσμα βρίσκεται στο Χ χρωμόσωμα. Οι γυναίκες έχουν δύο Χ χρωμοσώματα, άρα περισσότερες πιθανότητες να έχουν βελτιωμένη ικανότητα διάκρισης των χρωμάτων, ενώ οι άντρες, με ένα μόνο Χ, περιορίζονται.

Εξελικτική εξήγηση
Αυτή η διαφορά ίσως έχει εξελικτική βάση. Στους προϊστορικούς χρόνους, οι άντρες ήταν κυνηγοί και οι γυναίκες συλλέκτριες. Η ικανότητα των γυναικών να διακρίνουν αποχρώσεις βοήθησε στην επιλογή ώριμων καρπών ή βοτάνων. Οι άντρες, από την άλλη, έπρεπε να επικεντρωθούν σε αντικείμενα σε κίνηση, όπως το θήραμα, γεγονός που οδήγησε σε καλύτερη ευαισθησία στην αντίληψη της κίνησης και των σκιών.

Η διαφορά στην περιγραφή
Αν αναρωτιέστε γιατί οι άντρες χρησιμοποιούν λιγότερες λέξεις για να περιγράψουν τα χρώματα, υπάρχει και πολιτισμικός λόγος. Στην καθημερινότητά τους, οι άντρες συνήθως δεν χρειάζεται να διακρίνουν πολλές αποχρώσεις. Για τις γυναίκες, όμως, οι λεπτομέρειες στα χρώματα είναι συχνά σημαντικές σε τομείς όπως η μόδα ή η διακόσμηση.

Ένα μικρό ποσοστό γυναικών είναι τετραχρωματικές, δηλαδή έχουν ένα επιπλέον τύπο κωνίων, που τους επιτρέπει να βλέπουν έως και 100 εκατομμύρια αποχρώσεις χρωμάτων.

Περίπου το 8% των αντρών έχουν δυσχρωματοψία, δηλαδή περιορισμένη ικανότητα να διακρίνουν κόκκινα και πράσινα. Στις γυναίκες το ποσοστό είναι μόλις 0,5%.

Η επόμενη φορά που θα διαφωνήσετε για ένα χρώμα…
Θυμηθείτε ότι οι διαφορές μας στην αντίληψη των χρωμάτων είναι κάτι περισσότερο από υποκειμενικές. Είναι προϊόν της βιολογίας μας και της εξέλιξής μας. Το “βερικοκί” και το “κοραλί” ίσως δεν είναι τόσο διαφορετικά για κάποιους, αλλά για άλλους είναι όλος ο κόσμος!

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.