Δήμητρα Καραπέτσα – Βασίλης Νανούρης: «Ο φίλος μου ο μπάμπουρας»

23:55 18/4/2025 - Πηγή: Diastixo

Ο φίλος μου ο μπάμπουρας της Δήμητρας Καραπέτσα και του Βασίλη Νανούρη, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Key Books σε εικονογράφηση Λίλας Καλογερή, είναι ένα βιβλίο με το οποίο δίνεται η ευκαιρία σε παιδιά 3+ να εξοικειωθούν με έννοιες όπως η φιλία, η διαφορετικότητα, η αποδοχή, η ενσυναίσθηση, η ενεργητική ακρόαση, η συναισθηματική νοημοσύνη, η οικολογική συνείδηση.

«Μια φορά κι έναν καιρό υπήρχε ένα κοριτσάκι που το λέγανε Χαρά». Η πρωταγωνίστρια είναι ένα παιδί που απολαμβάνει

την καθημερινότητά του. Κομμάτι αυτής της καθημερινότητας είναι και η σχέση με τη φύση. «Κάθε μέρα έβγαινε στον κήπο της και φρόντιζε τα φυτά της… σκάλιζε το χώμα τους, τα πότιζε, τα μύριζε και τους μιλούσε». Και είναι αυτή η σχέση με τη φύση που την κάνει να ξεκινά με ένα πλατύ χαμόγελο τη μέρα της και θα της δώσει την αφορμή να ζήσει μια περιπέτεια, από την οποία θα μάθει πολλά.

Μια μέρα, θα κάνει μια απροσδόκητη γνωριμία. Θα γνωρίσει έναν συν-κάτοικο του κήπου, έναν μπάμπουρα, που θα της ζητήσει να γίνουν φίλοι. Η Χαρά θα ξαφνιαστεί. Να γίνει φίλη με έναν μπάμπουρα; Όχι με μια γάτα, έναν σκύλο, έναν πουλάκι… αλλά με ένα έντομο. Και θα ξαφνιαστεί διπλά όταν μάθει ότι ο μπάμπουρας επιδιώκει τη φιλία της γιατί οι δικοί του, τα άλλα έντομα δηλαδή, τον έχουν αποκλείσει από τις παρέες τους. Θα γίνουν, σχεδόν, αχώριστοι. Και κάπως έτσι οι συγγραφείς θα αρχίσουν να βάζουν τα μικρά-μικρά κομμάτια του παζλ των θεματικών γύρω από τις οποίες περιστρέφεται η ιστορία τους. Γιατί γύρω από το βασικό θεματικό κέντρο, που είναι η φιλία, αναπτύσσονται επιμέρους θέματα που συνυφαίνονται με αυτή – και όχι μόνον.

Συμπρωταγωνιστής της ιστορίας ένας μπάμπουρας. Ποιος δεν έχει δει τον τρόπο που αντιδρούν οι μικροί (αλλά και οι μεγάλοι) στη θέα ή στο άκουσμα ενός εντόμου. Η επιλογή, λοιπόν, του μπάμπουρα, δίνει την αφορμή να συζητήσει κάποιος με το παιδί για το πώς το να είναι κάποιος «μικρός» ή «διαφορετικός» δεν είναι πρόβλημα, δεν πρέπει να είναι. Σημασία έχει η συμπεριφορά των φίλων μας και όχι η εξωτερική τους εμφάνιση. Την ίδια στιγμή, όμως, οι μικροί αναγνώστες καλούνται να μάθουν να αναγνωρίζουν τους φόβους τους και να συζητούν γι’ αυτούς.

{jb_quote}Ένα διασκεδαστικό, για τα παιδιά, βιβλίο. Ένα βιβλίο που οι πρωταγωνιστές του είναι κοντά στον αληθινό τους εαυτό.{/jb_quote}

Όλα όσα θα ζήσουν οι δύο πρωταγωνιστές προσφέρουν ευκαιρίες σε γονείς και εκπαιδευτικούς (γιατί το βιβλίο αποτελεί εξαιρετική επιλογή για αξιοποίηση σε τάξη) να βοηθήσουν τα παιδιά να παρατηρούν όσα συμβαίνουν γύρω τους και να εστιάζουν στις συμπεριφορές και τα συναισθήματα που απορρέουν από αυτά. Ο μικρούλης μπάμπουρας έχει συνειδητά επιλέξει να είναι διαφορετικός: «όλοι οι μπάμπουρες θέλουν να βάζουν μπαμπουρόσκονη στα φτερά τους… ενώ εγώ όχι. Και γι’ αυτό δε με θέλουν μαζί τους». «Χμμ, φαίνεται να ένιωσες πολύ άσχημα που δε σε θέλουν μαζί τους», θα του πει η Χαρά. Η φιλία τους σιγά-σιγά θα βρει κατάλληλο έδαφος για να αναπτυχθεί· μαθαίνουν να ακούν ο ένας τον άλλο, βάζοντας ο καθένας τα όριά του, σεβόμενος ο ένας τις ανάγκες του άλλου.

Σε όλο το βιβλίο ο ρόλος της φύσης είναι καθοριστικός. Ειδικά για τα σημερινά παιδιά, που τη στερούνται, που ζουν στην ψηφιακή εποχή, το βιβλίο αποδεικνύει ότι η φύση είναι μια ολότητα και ο άνθρωπος είναι μέρος αυτής. Μέσα στον μικρόκοσμο του κήπου παρακολουθούμε να συμβαίνουν πράγματα ανάλογα με αυτά που συμβαίνουν στον κόσμο των ανθρώπων. Τα ζώα «ανθρωποποιημένα» διδάσκουν αλληγορικά και έμμεσα αφού, απαλλαγμένα από τα ζωώδη τους χαρακτηριστικά, εύκολα μπορούν να συνδεθούν με τα παιδιά (Καπλάνογλου, 1998), καθώς ο ανθρωπομορφισμός τα καθιστά περισσότερο προσιτά. Ταυτόχρονα, η παρουσία ζώων στην αφήγηση βοηθά τα παιδιά να αναπτύξουν την κριτική τους σκέψη – ειδικά όταν ανατρέπουν τα στερεότυπα σχετικά με την άγρια και απειλητική φύση συγκεκριμένων από αυτά (Βαλάση, 2001) και την καλλιέργεια του σεβασμού και της αγάπης προς το περιβάλλον και το ζωικό βασίλειο (Ζερβάκη, 2019).

Η Δήμητρα Καραπέτσα και ο Βασίλης Νανούρης έγραψαν ένα διασκεδαστικό, για τα παιδιά, βιβλίο. Ένα βιβλίο που οι πρωταγωνιστές του είναι κοντά στον αληθινό τους εαυτό. Που απολαμβάνουν όσα ζουν (ας σκεφτούμε πόσο σημαντικό είναι αυτό, ειδικά σήμερα που οι ρυθμοί ζωής και το βαρυφορτωμένο πρόγραμμα των παιδιών στερούν τη δυνατότητα της απόλαυσης από μικρούς και μεγάλους).

Η εικονογράφηση της Λίλας Καλογερή με χρώματα ζωηρά, χαρούμενα, που δημιουργούν τη διάθεση να βρεθείς στη φύση, οπτικοποιεί ιδανικά την ιστορία. Εστιάζοντας και αποδίδοντας με μικρές λεπτομέρειες τη γλώσσα του σώματος, υπογραμμίζει εξωλεκτικά τη συμπεριφορά των ηρώων. Προσφέρει αφορμές για ποικίλες συζητήσεις με τα παιδιά αφού, στην περίπτωση του συνδυασμού λεκτικού και οπτικού τρόπου, η δημιουργία νοήματος στηρίζεται όχι μόνο στις αντιληπτικές σχέσεις που εκφράζει μεμονωμένα κάθε τρόπος, αλλά και στους συνεκτικούς δεσμούς που αναπτύσσονται μεταξύ τους μέσω αμοιβαίας αλληλεξάρτησης.

Το βιβλίο διαθέτει επίμετρο για δραστηριότητες επέκτασης και επεξεργασίας και κείμενο της Κατερίνας Χατζηκαλλία-Κουνιάκη, ψυχολόγου-νευροψυχολόγου.

Ο φίλος μου ο μπάμπουρας
Δήμητρα Καραπέτσα – Βασίλης Νανούρης
εικονογράφηση: Λίλα Καλογερή
Key Books
40 σελ.
ISBN 978-618-5724-86-3
Τιμή €14,90