Ιάκωβος Δ. Μιχαηλίδης: «Θεόδωρος Κολοκοτρώνης»

11:07 7/10/2021 - Πηγή: Diastixo

«Περίπου 68 χρόνων αλλά ακμαίος. Λιγνοπρόσωπος, βλέμμα σταθερό και σκληρό, πελώριο μαύρο μουστάκι και κυματίζοντα μαλλιά. Στη μέση το μαχαίρι και δυο πιστόλες. Πολεμάνθρωπος». Έτσι περιγράφει τον Κολοκοτρώνη ο Γάλλος αξιωματικός Εζέν Ντε Βιλνέβ, ενώ ο Γάλλος φιλέλληνας Βουτιέ λέει: «Ο Κολοκοτρώνης, διάσημος αρχηγός των Κλεφτών, διατηρεί στα πενήντα έξι του χρόνια όλο το σφρίγος και τη δραστηριότητα που χρειάζονται στο είδος της ζωής που έχει διαλέξει. Ένα πρόσωπο αδύνατο κι ηλιοκαμένο, μάτια βαθουλωμένα, ματιά σταθερή και σκληρή, ένα τεράστιο μουστάκι μαύρο […] παρουσιάζει μια μορφή εντυπωσιακή

και του κάκου θα την αναζητούσε κανείς στα μέρη μας». Οι Τούρκοι τον φοβούνται και τον αποκαλούν «Γκιαούρ πασά», ενώ οι ξένοι γοητεύονται από τη φυσιογνωμία και τον χαρακτήρα του, για κείνον όμως ο πόλεμος είναι η φυσική του κατάσταση. Σκληραγωγημένος από πολύ μικρή ηλικία, επειδή οι Τούρκοι σκότωσαν τον πατέρα του κατά την ατυχή εξέγερση των Ορλοφικών, επέζησε χάρη στη βοήθεια κάποιων συγγενών κτηνοτρόφων, που του πρόσφεραν καταφύγιο σ’ ένα ορεινό χωριό της Πελοποννήσου. Στα δεκαπέντε του ήταν ήδη αρματολός, ενώ κατόπιν υπηρέτησε στον αγγλικό στρατό. Κινδύνεψε να αιχμαλωτιστεί από τους Τούρκους στρατιώτες και σώθηκε χάρη σε κάποιον βοσκό, που του έδωσε την κάπα του για να κρύψει τη στολή του Άγγλου ταγματάρχη που φορούσε. Το παιδί του δολοφονήθηκε στον εμφύλιο, ο ίδιος φυλακίστηκε, καταδικάστηκε σε θάνατο και σώθηκε την τελευταία στιγμή, επειδή του δόθηκε χάρη. Η καλύτερη στιγμή της ζωής του ήταν η κατάληψη της Καλαμάτας με τον στρατό των επαναστατών, τότε που «άνδρες και γυναίκες επευφημούσαν το στράτευμα, ενώ οι ιερείς έψαλλαν», όπως έγραψε στα απομνημονεύματά του.

{loadmodule mod_adsence-inarticle-makri} {loadposition adsence-inarticle-makri}

Ο Ιάκωβος Δ. Μιχαηλίδης, συγκεντρώνοντας πληροφορίες της εποχής και μεταγενέστερες, φιλοτεχνεί εδώ ένα πλήρες πορτρέτο του μεγάλου αγωνιστή στο πλαίσιο της σειράς «200 χρόνια από την Επανάσταση: Οι πρωταγωνιστές» των Εκδόσεων Μεταίχμιο, της οποίας είναι υπεύθυνος. Ο Ι.Δ. Μιχαηλίδης, καθηγητής της Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας στο ΑΠΘ, τονίζει τον ηγετικό χαρακτήρα του Κολοκοτρώνη, που φαινόταν πάντα στις πιο δύσκολες συνθήκες, χωρίς να κρύβει εκείνες τις πλευρές της προσωπικότητάς του, όπως η αγάπη για τα πλούτη και τη δόξα, που θα μπορούσαν να αμαυρώσουν τη φήμη του. Ο Κολοκοτρώνης ήταν η ψυχή της Επανάστασης. Είχε την ικανότητα να διαβλέπει ευρύτερες καταστάσεις από στρατιωτική σκοπιά και να καταστρώνει σχέδια στρατηγικά απέναντι σε πολεμικές παρατάξεις που υπερτερούσαν κατά πολύ. Μετά το τέλος της Επανάστασης και τον σχηματισμό του ελληνικού κράτους, οι διαμάχες που είχαν προκύψει συνεχίστηκαν και ο Έλληνας αρχιστράτηγος συνέχισε να δέχεται τα πυρά των αντιπάλων του. Χρειάστηκαν πολλά χρόνια μέχρι να καταλαγιάσουν τα πάθη και να αποδοθεί στον Κολοκοτρώνη η θέση που του άξιζε στην Ιστορία.

{jb_quote} Είχε την ικανότητα να διαβλέπει ευρύτερες καταστάσεις από στρατιωτική σκοπιά και να καταστρώνει σχέδια στρατηγικά απέναντι σε πολεμικές παρατάξεις που υπερτερούσαν κατά πολύ. {/jb_quote}

Ασφαλώς χρειαζόταν τύχη για να πετύχει το εγχείρημα των εξεγερμένων, οι πιθανότητες και οι συγκυρίες στο ξεκίνημα ήταν συντριπτικά εναντίον τους, όμως από τη στιγμή που βρήκαν την τόλμη να ξεκινήσουν τα δεδομένα και οι συσχετισμοί ανατράπηκαν, η Ιστορία πήρε τον δρόμο της. Οι Μεγάλες Δυνάμεις, που σκέφτονταν κυνικά και ορθολογιστικά, δεν μπορούσαν να μην παραδεχτούν την εκπληκτική αντοχή των Ελλήνων. Το πάθος για ανεξαρτησία των κατοίκων αυτής της μικρής χώρας εξέπληξε τα πιο φωτισμένα μυαλά της εποχής. Όμως στις πιο σκοτεινές στιγμές, τότε που η προσπάθεια φαινόταν ότι είχε χαθεί κι ότι οι Τούρκοι θα κατέπνιγαν τον ξεσηκωμό, χρειαζόταν, σύμφωνα με τον Ι.Δ. Μιχαηλίδη, ένας αρχηγός. Όταν έγινε γνωστή η πτώση του Μεσολογγίου στη συνέλευση της Επιδαύρου και καθώς ο Ιμπραήμ κατέκαιε ό,τι έβρισκε μπροστά του, κανείς δεν μιλούσε, επικρατούσε παγωμάρα και κατήφεια, σ’ αυτή την κρίσιμη στιγμή βγήκε μπροστά ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης: «Μας ήλθε είδησις, μεγάλη Τετράδη, εις το δειλινό, που είχε πάψει η Συνέλευσις και είμεθα εις κάτι ίσκιους. Μας ήλθε η είδησις ότι το Μισολόγγι εχάθη. Έτσι εβάλαμεν τα μαύρα όλοι, μισή ώρα εστάθη σιωπή που δεν έκρινε κανένας, αλλ’ εμέτραε καθένας με το νουν του τον αφανισμό μας. Βλέποντας εγώ την σιωπήν, εσηκώθηκα εις το πόδι και τους ομίλησα λόγια διά να εμψυχωθούν. Τους είπα το Μισολόγγι εχάθη ενδόξως και θα μείνη αιώνας αιώνων η ανδρεία. Εάν βάλωμεν τα μαύρα και οκνεύσομεν, θα πάρωμεν το ανάθεμα και θα πάρωμεν το αμάρτημα των αδυνάτων όλων». Ήταν η ώρα του ηγέτη!

Θεόδωρος Κολοκοτρώνης
Ο στρατιωτικός ηγέτης της Ελληνικής Επανάστασης
Ιάκωβος Δ. Μιχαηλίδης
Μεταίχμιο
σ. 208
ISBN: 978-618-03-2196-8
Τιμή: 12,20€