Η Ελλάδα πριν και μετά τα Τέμπη

15:10 2/3/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Τι είναι αυτό που έχει κάνει σήμερα την τραγωδία στα Τέμπη σημείο αναφοράς, ίσως και σημείο καμπής στη ζωή της χώρας; Προφανώς δεν είναι η πρώτη τραγωδία κατά τη μεταπολιτευτική περίοδο στην Ελλάδα ούτε η πρώτη φορά που οι βαριές ευθύνες των κυβερνώντων στοιχίζουν τη ζωή σε δεκάδες αθώους πολίτες. Επίσης δεν είναι η πρώτη φορά που η ανάληψη ευθυνών είτε δεν γίνεται καθόλου είτε γίνεται για καθαρά προσχηματικούς λόγους και χωρίς ουσιαστικές επιπτώσεις. Το πιο σημαντικό όμως είναι πως το πολιτικό

σύστημα, για μια ακόμα φορά, αδυνατεί να καταλογίσει τις ευθύνες οι οποίες φαίνεται να εξαφανίζονται στους κοινοβουλευτικούς διαδρόμους άγονων εξεταστικών επιτροπών που αποφασίζουν και διατάσσουν.

Η σιδηροδρομική τραγωδία στα Τέμπη ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Η συσσωρευμένη οργή των πολιτών για την ανικανότητα της πολιτείας να τους προστατέψει από τις καταστροφές και να διαχειριστεί την επόμενη μέρα είναι ο καθρέφτης της κρατικής αδιαφορίας και αναξιοκρατίας. Το πόρισμα του Οργανισμού Διερεύνησης Ατυχημάτων είναι πραγματικός κόλαφος για τις χρόνιες παθογένειες, ελλείψεις και παραλείψεις του κρατικού μηχανισμού οι οποίες οδήγησαν στη φονική σύγκρουση των τρένων. Στα Τέμπη αποτυπώθηκε με τον πιο επώδυνο και δραματικό τρόπο το διαχρονικό αλαλούμ των ελληνικών σιδηροδρόμων. Τα ανάμεικτα αισθήματα ανασφάλειας και θυμού δημιουργούν ένα νέο, εκρηκτικό κοινωνικό και πολιτικό περιβάλλον.

Η κυβέρνηση, «στη βάρδια της οποίας έτυχε η στραβή», είθισται να πληρώνει στην κάλπη το τίμημα που αναλογεί στην πολιτική της ευθύνη, ενώ η Δικαιοσύνη να αναλαμβάνει τον καταλογισμό των ποινικών ευθυνών και των συνεπειών τις οποίες συνεπάγονται. Ωστόσο, στην περίπτωση των Τεμπών, η κυβέρνηση της ΝΔ όχι μόνο δεν πλήρωσε το πολιτικό κόστος της πολύνεκρης τραγωδίας αλλά εξασφάλισε, στις εκλογές που ακολούθησαν, μια δεύτερη κυβερνητική αυτοδυναμία. Η προσχηματική παραίτηση του υπουργού Μεταφορών, όπως αποδείχτηκε με την άμεση επανεκλογή του στη Βουλή, και η εσπευσμένη γνωμάτευση του Πρωθυπουργού περί «ανθρώπινου λάθους» στάθηκαν ικανές να αναστρέψουν τότε, και προσωρινά, το δυσμενές κλίμα που δημιουργήθηκε για την κυβέρνηση.

Η γνωμάτευση του Πρωθυπουργού μπορεί να απέδωσε εκλογικά αλλά δεν άντεξε για πολύ καιρό, όπως αναγκάστηκε να παραδεχθεί πρόσφατα και ο ίδιος. Πλήθος εύλογων ερωτημάτων γεννήθηκαν στην πορεία, αναζητώντας απαντήσεις. Το πολιτικό κόστος άρχισε να καταγράφεται, δημοσκοπικά καταρχήν, τόσο για την κυβέρνηση όσο και συνολικά για τα κόμματα που έχουν κυβερνήσει. Οι μαζικές διαδηλώσεις για τα Τέμπη γεννούν την ελπίδα ενός υγιούς λαϊκού ξεσηκωμού κατά των παθογενειών που κρατάνε τη χώρα δέσμια του πελατειακού κατεστημένου, με την προϋπόθεση ότι δεν θα επιτραπεί η εργαλειοποίηση της τραγωδίας από ακραίες αντισυστημικές δυνάμεις.

Το δικαίωμα για κριτική στη Δικαιοσύνη και αμφισβήτηση κάποιων αποφάσεών της το έχει κάθε πολίτης. Αρκεί η αμφισβήτηση αυτή να μη γίνεται με στόχο την απαξίωση της Δικαιοσύνης και σύνθημα «να πάρουμε τον νόμο στα χέρια μας» αλλά να προσβλέπει στην ενίσχυση της αξιοπιστίας του θεσμού. Αλλωστε, σε στιγμές που η τρομοκρατία και εκφάνσεις του νεοναζισμού συντάραξαν την κοινωνία η Δικαιοσύνη ανταποκρίθηκε με πληρότητα στην αποστολή της. Η Ελλάδα έχει την ευκαιρία, έστω και με αφορμή την πρωτοφανή αυτή τραγωδία, να γυρίσει σελίδα. Αξιοποιώντας τη μαζική λαϊκή ευαισθητοποίηση, πρέπει να βαδίσει αποφασιστικά ώστε να γίνει μια σύγχρονη χώρα με προτεραιότητες την υπευθυνότητα, την αξιοκρατία και τη συναίνεση. Μια δημοκρατική χώρα με ισχυρούς θεσμούς.

Ο Γιάννης Μεϊμάρογλου είναι εκδότης του ηλεκτρονικού περιοδικού metarithmisi.gr