Η επικίνδυνη στροφή της Ουάσιγκτον

07:31 23/2/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Τον Μάρτιο του 2022, λίγες εβδομάδες μετά την ολομέτωπη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν είχε αποκαλέσει τον Βλαντίμιρ Πούτιν «καθαρόαιμο κακοποιό» και «δολοφονικό δικτάτορα». Την Τετάρτη, λίγες ημέρες πριν συμπληρωθούν τρία χρόνια από την έναρξη του πολέμου, ο Ρεπουμπλικανός διάδοχός του Ντόναλντ Τραμπ αποκάλεσε τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι «δικτάτορα χωρίς εκλογές». Και μόνον αυτό φτάνει για να καταλάβει κανείς γιατί σχολιάζουν οι «New York Times» πως

ο Τραμπ εκτελεί επί του παρόντος «μια από τις πιο εντυπωσιακές στροφές της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής εδώ και πολλές γενιές» και γιατί προειδοποιεί ταυτόχρονα η «Washington Post» πως «αυτό που φαίνεται να είναι μια απότομη απομάκρυνση από δεκαετίες αμερικανικής πολιτικής έναντι της Ρωσίας, και τρία χρόνια σθεναρής υποστήριξης της Ουκρανίας, μπορεί να οδηγήσει στην πιο σημαντική γεωπολιτική αναπροσαρμογή μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο».

Από το 1945 μέχρι και πολύ πρόσφατα, μια μακρά σειρά αμερικανών προέδρων έβλεπε πρώτα τη Σοβιετική Ενωση και στη συνέχεια τη Ρωσία ως μια δύναμη που έπρεπε να αντιμετωπίζεται αν μη τι άλλο με επιφυλακτικότητα. Ο Τραμπ, ωστόσο, δίνει την εντύπωση πως τη βλέπει σαν συνεργάτη σε μελλοντικά κοινά εγχειρήματα. Μόλις λίγα 24ωρα αφότου ο αντιπρόεδρός του, ο Τζέι Ντι Βανς, κατακεραύνωσε από το Μόναχο τους Ευρωπαίους λέγοντάς τους ότι «η απειλή εκ των έσω» είναι πιο επικίνδυνη από τη Ρωσία, ο υπουργός Εξωτερικών του, ο Μάρκο Ρούμπιο, συναντήθηκε στο Ριάντ με τον ρώσο ομόλογό του, τον Σεργκέι Λαβρόφ, ερήμην της Ουκρανίας, ερήμην των ευρωπαίων συμμάχων της ίδιας και των ΗΠΑ, και εκθείασε «τις απίστευτες ευκαιρίες που υπάρχουν για συνεργασία με τους Ρώσους», αν μπορούσαν απλώς να ξεφορτωθούν τον πόλεμο.

Ο Τραμπ, βέβαια, έδειχνε ανέκαθεν μια παράξενη συμπάθεια για τον Πούτιν – ας μην ξεχνάμε πως στη διάρκεια της πρώτης θητείας του, είχε πάρει το μέρος του ενάντια στις εκτιμήσεις των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών πως η Ρωσία είχε παρέμβει στις προεδρικές εκλογές του 2016. Ομως το διακύβευμα είναι τώρα πολλαπλάσιο. Αυτή τη φορά, ο πρόεδρος των ΗΠΑ τάσσεται στο πλευρό της Ρωσίας αφού πρώτα ο Πούτιν εξαπέλυσε τον μεγαλύτερο χερσαίο πόλεμο στην Ευρώπη εδώ και 80 χρόνια, σκοτώνοντας εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους, διαπράττοντας (σύμφωνα και με το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο) εγκλήματα πολέμου και επιδιώκοντας να εξαφανίσει ένα ολόκληρο έθνος από τον χάρτη. Είναι χαρακτηριστικό το σχόλιο που έκανε ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Λιθουανίας Γκαμπριέλιους Λάντσμπεργκις ακούγοντας τον Τραμπ να κατηγορεί την Ουκρανία πως εκείνη ξεκίνησε τον πόλεμο και τον Ζελένσκι πως «αρμέγει» τις ΗΠΑ ώστε να τον συνεχίζει, να αντιμετωπίζει με άλλα λόγια τη Μόσχα ως φίλη και το Κίεβο ως εχθρό: «Ακούγεται σαν να ετοίμασε ένα ενημερωτικό φυλλάδιο ο Λαβρόφ, να το έδωσε στον Ρούμπιο, και τώρα απλά να το διαβάζουν».

Ακόμη και Ρεπουμπλικανοί γερουσιαστές που στηρίζουν την προσπάθεια του Τραμπ να τερματίσει τον πόλεμο αντέδρασαν με την εκδοχή των γεγονότων που πρόταξε και τη σοκαριστική επίθεση που έκανε στον ουκρανό πρόεδρο επειδή τόλμησε να υπερασπιστεί τα συμφέροντα της χώρας του – καταρχήν, ανακοινώνοντας ότι η Ουκρανία δεν θα αποδεχόταν μια ειρηνευτική συμφωνία που θα προέκυπτε από διαπραγματεύσεις στις οποίες δεν συμμετέχει, και δεύτερον, αρνούμενος να υπογράψει ένα προσύμφωνο για την παράδοση των ουκρανικών φυσικών πόρων στις ΗΠΑ. «Δικτάτορας δεν είναι μια λέξη που θα χρησιμοποιούσα», δήλωσε για παράδειγμα ο γερουσιαστής της Βόρειας Καρολίνας, Τομ Τίλις. Το μεγάλο ερώτημα, όμως, είναι: πού ακριβώς το πάει ο Τραμπ με όλα αυτά; Τι επιδιώκει; Γιατί το μόνο που δείχνει να ζητάει από τον Πούτιν είναι να σταματήσει τις μάχες – κάτι που ουσιαστικά θα προσέφερε στη Ρωσία μια σημαντική νίκη, αφήνοντάς της περίπου το ένα πέμπτο του εδάφους της Ουκρανίας και μια ιστορική ανταμοιβή για την προσπάθεια της να αναδιαμορφώσει τα σύνορα με τη βία.

«Ο Τραμπ δεν βλέπει καμία από τις παγκόσμιες διαστάσεις του θέματος και δεν ενδιαφέρεται καν. Και υιοθετεί όλα τα επιχειρήματα του Πούτιν, επειδή και αυτός σκέφτεται με τον ίδιο τρόπο», δήλωσε στη «Washington Post» πρώην αξιωματούχος της πρώτης θητείας του Τραμπ. «Η Ουκρανία είναι όπως το Αφγανιστάν, το Ιράκ,

η Συρία… ένας πόλεμος κάποιου άλλου ηλίθιου, όχι ο δικός του, και θέλει να τη βγάλει από τη μέση για να μπορέσει να κάνει με τον Πούτιν τη συμφωνία που πάντα φαντασιωνόταν. Είναι λυπηρό αλλά πολύ απλό. Και τώρα που ο Ζελένσκι του άσκησε κριτική, θα προσπαθήσει να τον ξεφορτωθεί».