«Η πρόκληση για μια μαέστρο είναι τα στερεότυπα»

19:49 17/1/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Ενα δίλημμα γίνεται συναρπαστικό όταν οι δύο αντιφάσεις του αφορούν την τέχνη. Οπως της αυριανής συναυλίας «Dare to Dance / Try Not to Dance» στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, η οποία επιχειρεί να διερευνήσει τη σχέση του ανθρώπου με τον ρυθμό, την κινητήρια δύναμη της ύπαρξής του. Σε αυτό το ιδιαίτερο μουσικό ταξίδι θα παρουσιαστούν δύο εμβληματικά έργα του ρεπερτορίου για ορχήστρα εγχόρδων: η Σερενάτα για έγχορδα του Τσαϊκόφσκι και η Σουίτα Χόλμπεργκ

του Γκριγκ υπό την μπαγκέτα της διακεκριμένης υψιφώνου και αρχιμουσικού Μάτας Κατσούλη. «Τα δύο γνωστά αριστουργήματα θα πλαισιωθούν από τρία έργα που παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο ελληνικό κοινό: το Τρίπτυχο του Ακουτάγκαουα, τη Σερενάτα για έγχορδα του Ουίλιαμ Ουέμπερ και την Οράβα του Βόιτσεχ Κίλαρ, εμπνευσμένη από τους λαϊκούς ρυθμούς των Γκουράλων (Górale), των κατοίκων των ορεινών περιοχών. Η μουσική τους χαρακτηρίζεται από πολυρρυθμία, πολυφωνία κι ασυμμετρία στη δομή», λέει η μαέστρος εξηγώντας τη δομή του προγράμματος. Το εν λόγω εγχείρημα διερευνά, όπως τονίζει, το πώς η μουσική δεν είναι απλώς ήχος, αλλά ένας ρυθμός που συνδέει το σώμα, την ψυχή και τη φύση. «Η συναυλία στοχεύει να φέρει τους ακροατές σε επαφή με αυτόν τον “εσωτερικό ρυθμό”, προσκαλώντας τους να βιώσουν τη μουσική όχι μόνο ως ακρόαση, αλλά και ως μια εμπειρία που αγγίζει το βάθος της ύπαρξής τους». Η επιλογή των έργων, σύμφωνα με τη Μάτα Κατσούλη, έγινε με γνώμονα τη δυνατότητά τους να επικοινωνούν βαθιά συναισθήματα και να εξερευνούν την έννοια του ρυθμού σε διαφορετικές μορφές. «Θέλαμε να συμπεριλάβουμε έργα που όχι μόνο αναδεικνύουν τον εσωτερικό παλμό της μουσικής, αλλά και συνομιλούν μεταξύ τους, δημιουργώντας μια ποικιλία ύφους και συναισθημάτων. Παράλληλα, επιδιώξαμε να συνδυάσουμε γνωστά αριστουργήματα με έργα που παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο ελληνικό κοινό, προσφέροντας μια ισορροπημένη αλλά και καινοτόμο μουσική εμπειρία».

Πόσο δύσκολο είναι για έναν θεατή

να παρακολουθεί μια συναυλία καθήμενος

όταν ο ρυθμός τον προκαλεί να κινηθεί;

Είναι μια ενδιαφέρουσα πρόκληση, καθώς η μουσική έχει τη δύναμη να κινητοποιεί το σώμα και τα συναισθήματα με τρόπο αβίαστο. Οταν ο ρυθμός προκαλεί την επιθυμία για κίνηση, ο θεατής βρίσκεται σε μια κατάσταση εσωτερικής έντασης: από τη μια θέλει να ανταποκριθεί σωματικά και από την άλλη προσπαθεί να παραμείνει καθήμενος, ακολουθώντας τους κοινωνικούς κανόνες του χώρου. Αυτή η ένταση μπορεί να γίνει μέρος της εμπειρίας, καθώς ο θεατής βιώνει τη μουσική πιο έντονα, τόσο εσωτερικά όσο και ψυχικά, και αποχωρεί από τη συναυλία ενδυναμωμένος και γεμάτος νέες εμπειρίες.

Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση

ως μαέστρου;

Η μεγαλύτερη πρόκληση μιας γυναίκας μαέστρου σε κοινωνικό επίπεδο είναι συχνά η υπέρβαση των προκαταλήψεων και των στερεοτύπων που υπάρχουν στον χώρο της μουσικής, ο οποίος παραδοσιακά κυριαρχείται από άνδρες. Παρά την πρόοδο των τελευταίων ετών, η αποδοχή και η αναγνώριση μιας γυναίκας μαέστρου μπορεί να είναι πιο δύσκολες λόγω αυτών των κοινωνικών και επαγγελματικών εμποδίων. Επιπλέον, η πίεση να αποδείξει κανείς την αξία του σε έναν ανδροκρατούμενο τομέα και να ισχυροποιήσει την παρουσία του ως ηγετική προσωπικότητα μπορεί να είναι εξαιρετικά απαιτητική. Σε προσωπικό επίπεδο, η πρόκληση για μένα είναι να συνδυάσω όλες τις πλευρές του εαυτού μου και να τις ενσωματώσω στην επαγγελματική μου ταυτότητα, έτσι ώστε να δημιουργήσω μουσικές ερμηνείες που είναι πλουσιότερες και πιο ενδιαφέρουσες. Ωστόσο, αυτές οι προκλήσεις μπορεί να λειτουργήσουν και ως κίνητρο, καθώς πολλές γυναίκες μαέστροι συνεχώς σπάζουν τα όρια και ανοίγουν νέους δρόμους για την επόμενη γενιά. Αυτός είναι και ο δικός μου στόχος.