Ο πατέρας του ήταν κομμουνιστής και γι’ αυτό δεν μπόρεσε να μπει σε Ελληνικό πανεπιστήμιο ή να πάει στην Αμερική, αλλά κέρδισε 2 Όσκαρ

10:07 20/2/2025 - Πηγή: Sportime

Ο Κώστας Γαβράς δεν είχε εύκολη αρχή στη ζωή του. Σε μια Ελλάδα που ακόμα προσπαθούσε να σταθεί στα πόδια της μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τον Εμφύλιο, το ποιος ήταν ο πατέρας σου μπορούσε να καθορίσει ολόκληρο το μέλλον σου. Ο δικός του ήταν κομμουνιστής και φυλακίστηκε κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου. Και αυτό ήταν αρκετό για να του κλείσει πολλές πόρτες.

Ως «πολιτικά ύποπτος», ο νεαρός Γαβράς δεν είχε δικαίωμα να σπουδάσει σε ελληνικό πανεπιστήμιο. Όταν προσπάθησε να φύγει για τις Ηνωμένες Πολιτείες, η βίζα του απορρίφθηκε. Η Αμερική της εποχής δεν έδινε εύκολα άδεια εισόδου σε όσους είχαν έστω και έμμεση σχέση με την Αριστερά. Έτσι, το 1951 πήρε τον δρόμο για τη Γαλλία, όπου σπούδασε φιλολογία πριν στραφεί στον κινηματογράφο.

Σπούδασε στη φημισμένη σχολή κινηματογράφου IDHEC και στη συνέχεια εργάστηκε ως βοηθός σκηνοθέτη δίπλα σε σπουδαία ονόματα, όπως ο Ζαν Ζιονό και ο Ρενέ Κλερ. Το 1965 έκανε το ντεμπούτο του στη σκηνοθεσία με την ταινία Βαγόνι Δολοφόνων, αλλά η πραγματική του καθιέρωση ήρθε το 1969 με το Ζ, μια ταινία βασισμένη στη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη. Το Ζ προκάλεσε αίσθηση διεθνώς, βραβεύτηκε με το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας και έκανε τον Γαβρά παγκοσμίως γνωστό ως τον σκηνοθέτη που δεν φοβάται να μιλήσει για την αλήθεια.

Το 1982, με την ταινία Ο Αγνοούμενος (Missing), ο Γαβράς έκανε το άλμα προς το Χόλιγουντ. Η ταινία, βασισμένη στο βιβλίο The Execution of Charles Horman του Thomas Hauser, καταπιανόταν με την εξαφάνιση του Αμερικανού δημοσιογράφου Charles Horman κατά το πραξικόπημα του Πινοσέτ στη Χιλή. Ο Γαβράς συνυπέγραψε το σενάριο μαζί με τον Donald E. Stewart και κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερου Διασκευασμένου Σεναρίου, ενώ η ταινία απέσπασε και τον Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες.

Παρόλο που κάποτε του απαγορεύτηκε η είσοδος στις ΗΠΑ, ο ίδιος κατάφερε να κερδίσει το πιο σημαντικό κινηματογραφικό βραβείο της Αμερικής—δύο φορές. Μέσα από τις ταινίες του αποκάλυψε σκοτεινές πτυχές της εξουσίας, μίλησε για πολιτικές δολοφονίες, συνωμοσίες και την αθέατη πλευρά της Ιστορίας. Από ένα χωριό της Αρκαδίας, βρέθηκε να καθορίζει την πορεία του πολιτικού κινηματογράφου. Και όλα αυτά, επειδή δεν έκανε πίσω όταν του έκλεισαν τις πόρτες. Απλώς βρήκε άλλες να ανοίξει.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.