«Από έναν πίνακα του Σάντρο Μποτιτσέλι» της Μαρίας Κοτοπούλη

22:54 22/5/2022 - Πηγή: Diastixo

Ο Σάντρο Μποτιτσέλι (Sandro Botticelli, 1445-1510) αρχίζει να συνθέτει την Αλληγορία της Άνοιξης το 1482, περίπου. Είναι ένα από τα πιο διάσημα και κοσμαγάπητα έργα του, μαζί με τη Γέννηση της Αφροδίτης. Και τα δύο αυτά αριστουργήματα μπορεί να τα θαυμάσει κανείς στην Γκαλερί Ουφίτσι της Φλωρεντίας.

Ως προς την πηγή έμπνευσης του καλλιτέχνη, οι απόψεις διίστανται. Κατ’ άλλους είναι το Ημερολόγιο του Οβιδίου, ενός από τους ποιητές που μαζί με

τον Βιργίλιο και τον Οράτιο αποτελούν το τρίο της Λατινικής Λογοτεχνίας. Ενώ άλλοι υποστηρίζουν ότι προέρχεται από απόσπασμα του έργου Περί της φύσεως των πραγμάτων του Ρωμαίου ποιητή Λουκρήτιου, ο οποίος περιγράφει τον ερχομό της άνοιξης όπως ακριβώς απεικονίζεται στον διάσημο πίνακα.

{jb_quote}Φρονούμε ότι η απόδοση στα ελληνικά, Η αλληγορία της Άνοιξης, εκφράζει πολύ καλύτερα το μήνυμα του ζωγράφου, ο οποίος, κατά την ταπεινή μας γνώμη, θέλει να υμνήσει τον θρίαμβο της ζωής έναντι του θανάτου.{/jb_quote}

Στο κέντρο της πανέμορφης αυτής σύνθεσης κυριαρχεί η μορφή της θεάς Αφροδίτης, της θεάς του έρωτα και της γέννησης – κύρια χαρακτηριστικά της άνοιξης. Η θεά όρθια μπροστά από το ιερό της φυτό, τον θάμνο της μυρτιάς, όπου πήγε να κρυφτεί όταν βγήκε γυμνή από τη θάλασσα, παρακολουθεί τα δρώμενα. Πάνω από το κεφάλι της θεάς, με δεμένα τα μάτια του, τυφλός, όπως πάντα, ίπταται ο μικρός φτερωτός έρωτας, σκορπώντας τα βέλη γύρω του. Στα δεξιά της θεάς οι τρεις Χάριτες, η Αγλαΐα, η Ευφροσύνη και η Θάλεια, που συμβολίζουν την ωραιότητα, την ευχαρίστηση και την ανθοφορία. Φορώντας πέπλα στα χρώματα του οίκου των Μεδίκων, λικνίζονται σε έναν αέρινο χορό. Δίπλα τους ο Ερμής, με σηκωμένο το δεξί του χέρι διαλύει τα σύννεφα από τον ουρανό, μην και σκιάσουν την όμορφη αυτή συντροφιά και διακόψουν τον χορό των αιθέριων νεανίδων που υμνούν τον έρωτα, κύριο χαρακτηριστικό της άνοιξης. Αριστερά της θεάς, η Φλώρα, ρωμαϊκή θεότητα, που λατρεύτηκε αργότερα ως θεότητα της άνοιξης, στρώνει λουλούδια στο πέρασμά της και είναι αυτή που έδωσε το όνομά της στον πίνακα, παρότι δεν είναι το βασικό πρόσωπο της σύνθεσης. Πίσω από τη Φλώρα μία νύμφη τρέχει για να αποφύγει τον ζέφυρο που την κυνηγά.

Το έργο θεωρείται ότι ήταν παραγγελία του Lorenzo di Pierfrancesco των Μεδίκων, εξαδέλφου του Λορέντζου του Μεγαλοπρεπούς. Ακόμα περισσότερες υποθέσεις έχουν γίνει για το νόημα που κρύβει ο πίνακας, καμιά όμως ερμηνεία δεν θεωρείται απόλυτα πειστική. Ο τίτλος του έργου φαίνεται να οφείλεται στον Giorgio Vasari, ο οποίος όταν είδε τον πίνακα στην κατοικία των Μεδίκων τον ονόμασε LaPrimavera.

Φρονούμε ότι η απόδοση στα ελληνικά, Η αλληγορία της Άνοιξης, εκφράζει πολύ καλύτερα το μήνυμα του ζωγράφου, ο οποίος, κατά την ταπεινή μας γνώμη, θέλει να υμνήσει τον θρίαμβο της ζωής έναντι του θανάτου. Και θα προσθέταμε ότι το συγκεκριμένο έργο είναι μια πραγματική άνοιξη στο πάνθεον των δημιουργιών του Φλωρεντινού καλλιτέχνη Σάντρο Μποτιτσέλι.