Η τέχνη στην Ελλάδα

01:09 27/9/2024 - Πηγή: Diastixo

Το μεταπολεμικό θεσμικό πλαίσιο για τις τέχνες στην Ελλάδα συγκροτήθηκε μέσα σε σκληρές ιστορικές συνθήκες. Οι θετικές του πλευρές αλλά και οι παθογένειες που το χαρακτήρισαν μας ακολουθούν μέχρι σήμερα. Με βάση ποιους άξονες ανασυστάθηκε ο κόσμος της τέχνης στη χώρα στις πρώτες δεκαετίες του Ψυχρού Πολέμου; Πώς λειτούργησαν και εξελίχθηκαν υφιστάμενοι δημόσιοι και ιδιωτικοί θεσμοί; Ιδρύθηκαν νέοι; Τι φανερώνει η εξέταση των κρατικών θεσμών και των εκθέσεων για τους μηχανισμούς, τα πρόσωπα και τις σχέσεις

με την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο; Ποιο είναι το θεσμικό πλαίσιο στο οποίο παράγεται, εκτίθεται και ερμηνεύεται σήμερα η τέχνη; Υπήρχαν (και υπάρχουν) κρατικές πολιτικές για τη σύγχρονη καλλιτεχνική παραγωγή στη χώρα και, αν ναι, από ποιους ασκούνται και με ποια στόχευση;

Ο συλλογικός αυτός τόμος επιχειρεί να θέσει σε συζήτηση τη συγκρότηση του μεταπολεμικού κόσμου της τέχνης στην Ελλάδα από τη σκοπιά της ιστορίας των θεσμών. Στα κείμενα που περιέχει διαφαίνονται οι επιδιώξεις και οι αγωνίες των πρωταγωνιστών της ιστορίας, οι αντικρουόμενες απόψεις και οι ενδιάμεσοι χώροι, τα θεωρητικά σχήματα που χρησιμοποιήθηκαν και κάποτε παρερμηνεύτηκαν, καθώς και οι διαδρομές μέχρι το τελικό αποτέλεσμα, το οποίο σε ορισμένες περιπτώσεις μοιάζει σήμερα αυτονόητο.

Η πρώτη θεματική ενότητα του βιβλίου είναι περισσότερο χρονικά προσδιορισμένη και αφορά στις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες. Συγκεκριμένα, εξετάζονται οι εκθέσεις προπαγάνδας που επιχειρούσαν να διαμορφώσουν μια θετική εικόνα για τον νέο πολιτικό προσανατολισμό της χώρας στο ψυχροπολεμικό πλαίσιο (Εύη Παπαδοπούλου), οι προσπάθειες της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών για ενσωμάτωση των εφαρμοσμένων τεχνών στο πρόγραμμα σπουδών της (Χριστίνα Δημακοπούλου), οι εκθέσεις Ελλήνων καλλιτεχνών στο κρουαζιερόπλοιο Ολυμπία (Άννυ Μάλαμα), καθώς και η οικοδόμηση μιας γραμμικής αφήγησης για την ιστορία της τέχνης του νεότερου ελληνικού κράτους (Λευτέρης Σπύρου).

Οι συλλογικές ή κρατικές πολιτικές, σε δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς για την τέχνη στην Ελλάδα που άλλαξαν σημαντικά την καταστατική λειτουργία τους ή ιδρύθηκαν στη μεταπολεμική περίοδο είναι το αντικείμενο της δεύτερης ενότητας κειμένων. Σ’ αυτήν παρουσιάζονται η περίπτωση της ανασυγκρότησης και εκσυγχρονισμού του Καλλιτεχνικού Επαγγελματικού Επιμελητηρίου (Σπύρος Μοσχονάς), τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης (Τίνα Πανδή), οι προσπάθειες για τη θεσμική αναγνώριση και την ίδρυση ενός μουσείου φωτογραφίας στην Ελλάδα (Ηρώ Κατσαρίδου), καθώς και η θεσμική δράση του Υπουργείου Πολιτισμού για τη σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία (Άνη Κοντογιώργη).

Στην τρίτη και τελευταία ενότητα του βιβλίου τα κείμενα επικεντρώνονται αποκλειστικά σε σύγχρονες εικαστικές πρακτικές, καθώς και ευρύτερα στο θεσμικό πλαίσιο για τη σύγχρονη τέχνη. Έτσι, εξετάζονται η εμπλοκή ιδιωτών και Νομικών Προσώπων Ιδιωτικού Δικαίου στην παραγωγή και διάχυση της σύγχρονης τέχνης (Ειρήνη Γερογιάννη, Λουίζα Αυγήτα) και οι ιδεολογικές κατευθύνσεις και πρακτικές σχετικά με τις εικαστικές εγκαταστάσεις και την κινούμενη εικόνα (Αρετή Αδαμοπούλου, Μάρω Ψύρρα).

Η τέχνη στην Ελλάδα
Το θεσμικό πλαίσιο μετά το 1945
Συλλογικό έργο
επιμέλεια: Αρετή Αδαμοπούλου
University Studio Press
424 σελ.
ISBN 978-960-12-2654-5
Τιμή €32,00