Κώστας Μπουμπουρής: «Η Λευκή των βράχων»

23:39 23/12/2022 - Πηγή: Diastixo

Τον Κώστα Μπουμπουρή τον γνώρισα ως λογοτέχνη ηρωικών μορφών, που έζησαν και έπραξαν όπως εκείνοι αισθάνονταν το χρέος τους προς την πατρίδα. Χρέος ακριβό η λευτεριά από μια σκλαβιά, που άφηνε στο διάβα των μαύρων χρόνων της το στίγμα του ραγιά στην ελληνική φυλή. Για κείνους που το έλεγε η καρδιά τους ο ραγιαδισμός ήταν απαράδεκτη σπίλωση, που δεν την άντεχαν. Γι’ αυτό πήραν τα βουνά κι έκαναν τις σπηλιές λημέρια τους, για ν’ ανασαίνουν ελεύθεροι οι

ίδιοι και με το παράδειγμά τους ν’ ανοίξουν δρόμο για τη λευτεριά. Ευρυτάνας ο Κ. Μπουμπουρής, έχει το πλεονέκτημα να γνωρίζει καλά τον τόπο του, τα ήθη, τα έθιμα, την ντοπιολαλιά, τα συνήθεια των απλών ανθρώπων που αποτελούσαν και αποτελούν τις μικρές κοινωνίες της περιοχής.

Στο πρόσφατα εκδοθέν βιβλίο του, καταπιάστηκε με ένα θέμα που στην αρχή νόμιζα πως δεν ήταν μέσα στις θεματικές του προτιμήσεις, που τόσο καλά γνώριζε. Κι όμως, αποδείχτηκε πολύ πεισματάρης και με το πείσμα και την επιμονή του μας έδωσε τη Λευκή των βράχων, ένα δραματικό ερωτικό μυθιστόρημα. Οι λογοτεχνικές πινελιές του χρωμάτισαν με τα ανάλογα χρώματα την εποχή όπου διαδραματίζεται η υπόθεση του έργου, δηλαδή τη δεκαετία του ’60. Δύσκολοι καιροί για τους κατοίκους της περιοχής του Προυσού κι ακόμα πιο δύσκολοι για τους νέους ανθρώπους των χωριών, ακόμη και των μικρών πόλεων. Αυστηρά τα ήθη και περίβλεπτη η ιδιωτικότητα. Αν και έχω μεγαλώσει σε μεγάλη πόλη, δεν ξεχνώ τις αυστηρές αρχές που ακολουθούσαν όλα τα μέλη της οικογένειας, ιδίως στα μεσαία κοινωνικά στρώματα. Από όλους τους χαρακτήρες που περιγράφονται στο βιβλίο, μεγάλη εντύπωση προκαλούν οι πρωταγωνιστές του έργου, ο Στεφανής και η Λευκή, το κάθε πρόσωπο για διαφορετικούς λόγους, που θα τους δούμε στη συνέχεια.

Ο Στεφανής είναι ο κοινοτικός γιατρός και μαζί με τη μαία Λευκή και τη νοσοκόμα Ραχήλ έχουν αναλάβει να γιατροπορεύουν τους κατοίκους της περιοχής του Προυσού. Η συγκατοίκηση των τριών προσώπων στο ιατρείο, που διαθέτει και δωμάτια για τη διαμονή τους, θα φέρει μοιραία τη Λευκή κοντά στον Στεφανή. Η νεαρή μαία γοητεύεται από τον γιατρό, είναι εμφανίσιμος, νέος και δυναμικός άντρας, αλλά και στη δουλειά του αποτελεσματικός με τους ασθενείς του. Δεν ανοίγεται, δεν εκθέτει τον εαυτό του σε κανέναν. Η ματιά του ερευνητική, παρακολουθεί τα πάντα, γιατί θέλει να γνωρίζει ό,τι συμβαίνει στον στενό κυρίως περίγυρό του.

{jb_quote}Πρόκειται για ένα πολύ επίκαιρο μυθιστόρημα, αφού και στον 21ο αιώνα πάρα πολύ συχνά η γυναίκα πέφτει θύμα εκμετάλλευσης και κακοποίησης.{/jb_quote}

Η συμπεριφορά του διαχέει γύρω του κάποιο μυστήριο κι ίσως γι’ αυτό τον είδε με άλλο μάτι η ωραία μαία. Ο Στεφανής όμως δεν είναι αυτός που δείχνει, δεν είναι αυτό που βλέπουν οι άλλοι. Στο βάθος τού είναι του κρύβονται ανεπούλωτα τραύματα, που στιγμές στιγμές αιμορραγούν. Η αιτία αυτών των τραυμάτων ήταν η απόρριψη, στα εφηβικά του χρόνια, πρώτα από τον πατέρα της συγχωριανής του Αφροδίτης, που την είχε ερωτευτεί με όλο το νεανικό του πάθος και την εφηβική του αθωότητα. Ο πατέρας της όμως τον κορόιδευε Τσιχλοστεφανή και τον περιφρονούσε. Τον θεωρούσε ανάξιο και κατώτερο για την κόρη του, που ήξερε ότι κάτι παιζόταν μεταξύ τους. Η δεύτερη απόρριψη ήρθε από την ίδια την Αφροδίτη, όταν ο πατέρας της την έστειλε στην Αθήνα, για να την απομακρύνει από κοντά του. Στην Αθήνα η Αφροδίτη θα γνωρίσει μια διαφορετική ζωή, εκ διαμέτρου αντίθετη από κείνη του χωριού της. Στο πρόσωπο μιας καινούριας γνωριμίας οι υποσχέσεις της στον Στεφανή θα ξεχαστούν. Όταν ο Στεφανής το ανακαλύπτει, είναι πλέον πολύ αργά. Αυτή η δεύτερη απόρριψη δίνει τη χαριστική βολή στον ψυχισμό του, που θα τρωθεί βαθιά και ανεξίτηλα για όλη του τη ζωή. Η χαμηλή αυτοεκτίμηση έρχεται να συμπληρώσει τον πληγωμένο ψυχισμό του. Η καχυποψία και η κακία γίνονται στο εξής δεύτερη φύση του.

Η συνυπηρέτηση στο κοινοτικό ιατρείο με τη μαία τού δίνει την ευκαιρία ν’ ανεβάσει τη χαμηλή αυτοεκτίμησή του, γιατί η Λευκή είναι μια πανέμορφη κοπέλα, που δεν αφήνει ασυγκίνητη καμιά ανδρική καρδιά. Ακόμη και οι χωριανοί δεν μπορούν να κρύψουν τον θαυμασμό τους. Ο ίδιος γοητεύεται από την αέρινη ύπαρξη, αλλά κρατάει ψηλά τον εγωισμό του, παίζει με το ψάρι Λευκή μέχρι να πιαστεί μόνη της στ’ αγκίστρι ή μάλλον στο δόκανο. Ξέρει καλά τον εαυτό του, το τραύμα του είναι τόσο βαθύ που δεν του αφήνει περιθώρια για άλλα συναισθήματα. Ο γιατρός δεν μπορεί ν’ αγαπήσει ούτε τον ίδιο τον εαυτό του, πόσο μάλλον έναν άλλον άνθρωπο, μια γυναίκα. Όλες οι σκηνές ζηλοτυπίας που κάνει στη Λευκή δεν ξεκινούν από την αγάπη του για κείνη, αλλά από τον εγωισμό του και την επιθυμία να τιμωρήσει με τον χειρότερο τρόπο, στο πρόσωπο της Λευκής, κάθε γυναίκα. Στην παρούσα περίπτωση ήταν η Λευκή το θύμα του. Ο θύτης της απολάμβανε τη μέγιστη ικανοποίηση και ηδονή, θα μπορούσε να τη χαρακτηρίσει κανείς, όταν παρίστανε τον ερωτευμένο άντρα, που ζήλευε δήθεν όλους τους αρσενικούς, γιατί τους θεωρούσε αντίζηλους. Στη φαντασία του βέβαια ήταν σίγουρα εραστές της.

Μέσα σε μια τόσο κλειστή κοινωνία, μια τέτοια εμμονή ήταν σκέτος παραλογισμός. Ποιος όμως θα μπορούσε να υποστηρίξει ότι ο Στεφανής, με το τραύμα της απόρριψης και τα αρνητικά πιστεύω που καλλιέργησε για κάθε γυναίκα επί είκοσι περίπου χρόνια, ήταν λογικός; Το ιατρικό του επάγγελμα ήταν ένας εξαιρετικός μανδύας, που εξαφάνιζε από τα μάτια των χωριανών και το παραμικρό ψεγάδι. Στα μάτια των απλών ανθρώπων του χωριού φάνταζε ο τέλειος επιστήμονας και ο καλύτερος άνθρωπος. Σε κανέναν δεν επέτρεπε να κοιτάξει από την κλειδαρότρυπα και να δει το μέσα του, ήξερε να το κρύβει, να το καταχωνιάζει όσο βαθύτερα γινόταν, σ’ αυτό ήταν άφταστος τεχνίτης της υποκριτικής.

Στην κλειστή κοινωνία του χωριού και στην καθημερινή συνύπαρξη του γιατρού με τη μαία δεν υπάρχουν διέξοδοι ούτε έξοδοι κινδύνου. Έτσι, η Λευκή δεν γλίτωσε από το δόκανο του Στεφανή, υπήρξε θύμα του διεστραμμένου χαρακτήρα του, αλλά και άλλων παραγόντων. Ένας απ’ αυτούς ήταν η εποχή, δεκαετία του ’60. Τότε η γυναίκα είχε μόνον υποχρεώσεις, τις οποίες έπρεπε να αναλαμβάνει αγόγγυστα, ακόμα κι αν αυτές ξεπερνούσαν τις δυνατότητές της. Στον αντίποδα όμως για τη γυναίκα δεν υπήρχαν δικαιώματα. Ο άντρας είχε το πάνω χέρι κι εκείνη όφειλε να υποτάσσεται. Θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε ότι ακόμα και η οικογένεια του κοριτσιού το μεγάλωνε για να υπηρετήσει, όταν θα παντρευόταν, τον άντρα-αφέντη. Δεν ήταν συν-ζυγός, δηλαδή μαζί στον οικογενειακό ζυγό, ισότιμοι, ο άντρας ήταν ο αφέντης και η γυναίκα υποτελής του. Γι’ αυτό όταν η Λευκή έπεσε στα δίχτυα του Στεφανή, νόμιζε ότι το σωστό ήταν να κάνει ό,τι της ζητούσε χωρίς αντιρρήσεις, ακόμα κι αν αυτό την ταπείνωνε ως γυναίκα και ως ξεχωριστή προσωπικότητα. Ένας ακόμη παράγοντας ήταν η αθωότητά της και η ευπιστία της στα παραπλανητικά λόγια αγάπης που της ξεφούρνιζε, με αποτέλεσμα να την κάνει πιόνι στα χέρια του. Η Λευκή νόμιζε ότι έπρεπε να υποχωρεί στα δικά του θέλω ακόμη κι όταν κουρελιαζόταν η αξιοπρέπειά της. Ακόμα κι αυτή έπρεπε να θυσιαστεί στον βωμό της αγάπης, αυτό επαναλάμβανε συνέχεια ο καλός της. Ποιας αγάπης όμως; Τίποτα δεν είχε πάρει είδηση η Λευκή, γι’ αυτό και το πλήρωσε ακριβά, θυματοποιώντας τον εαυτό της χωρίς να το καταλάβει. Αυτό ήταν και το μεγάλο λάθος της, γιατί πίστεψε ότι δεν υπήρχε ελπίδα διαφυγής και σωτηρίας για την ίδια χωρίς τον γιατρό. Υπήρξαν αρκετές λαθεμένες εκτιμήσεις από την πλευρά της, που της θόλωσαν τον νου και την οδήγησαν κατευθείαν στον θάνατο.

Κλείνοντας, θα ήθελα να επισημάνω ότι πρόκειται για ένα πολύ επίκαιρο μυθιστόρημα, αφού και στον 21ο αιώνα πάρα πολύ συχνά η γυναίκα πέφτει θύμα εκμετάλλευσης και κακοποίησης. Τα τελευταία μάλιστα χρόνια έχει καταγραφεί μεγάλος αριθμός γυναικών, που έχασαν τη ζωή τους από το χέρι του άντρα-συντρόφου.

Η Λευκή των βράχων
Κώστας Μπουμπουρής
Ν. & Σ. Μπατσιούλας
σ. 394
ISBN: 978-618-5176-49-5
Τιμή: 16,96€