«Καμπανάκι» τραπεζών για την ΑΙ: Ρίσκο για την χρηματοπιστωτική σταθερότητα

11:10 16/10/2024 - Πηγή: Reporter

Η τεχνητή νοημοσύνη (AI) μετασχηματίζει ταχέως τον παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό τομέα, φέρνοντας μαζί της πολλά πλεονεκτήματα, όπως η βελτιστοποίηση των υπηρεσιών, η μείωση του κόστους και η μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα. Ωστόσο, παράλληλα με αυτά τα οφέλη, εγείρονται όλο και πιο σημαντικές ανησυχίες σχετικά με τον αντίκτυπο που θα μπορούσε να έχει η ευρεία υιοθέτησή της στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.

Πρόσφατα, ο διοικητής της Reserve Bank της Ινδίας (RBI), Σακτικάντα Ντας, επεσήμανε τους κινδύνους που μπορεί να εγκυμονεί η

τεχνητή νοημοσύνη, προτρέποντας να είμαστε προσεκτικοί.

Ο Ντας προειδοποίησε σε ομιλία του στο Νέο Δελχί σχετικά με τις δυνητικά αποσταθεροποιητικές επιπτώσεις της AI στον οικονομικό τομέα, ζητώντας προσεκτική ρύθμιση για την αποφυγή συστημικών κινδύνων και τεχνολογικών τρωτών σημείων.

Μεταξύ των βασικών ανησυχιών είναι η συγκέντρωση ισχύος στα χέρια μερικών μεγάλων παρόχων τεχνολογίας. Εάν τέτοια συστήματα αποτύχουν ή αντιμετωπίσουν διακοπές, οι κίνδυνοι για ολόκληρο το χρηματοπιστωτικό σύστημα θα μπορούσαν να γίνουν συστημικοί.

Αυτό το σενάριο εγείρει ερωτήματα σχετικά με την ανθεκτικότητα του κλάδου και την ικανότητά του να αντιμετωπίζει πιθανές κρίσεις που προκύπτουν από τέτοιες τεχνολογικές εξαρτήσεις.

Κίνδυνοι που σχετίζονται με την τεχνολογική συγκέντρωση και τις ευπάθειες στον κυβερνοχώρο

Όπως αναφέρθηκε, μία από τις κύριες ανησυχίες που εξέφρασε ο Ντας αφορά την αυξανόμενη ισχύ που συγκεντρώνεται σε λίγους παρόχους που μπορούν να δώσουν τεχνολογικές λύσεις σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη.

Εάν αυτές οι εταιρείες αντιμετώπιζαν δυσλειτουργίες, ο αντίκτυπός τους θα μπορούσε να επεκταθεί σε ολόκληρο το χρηματοπιστωτικό σύστημα, με δυνητικά καταστροφικές συνέπειες.

Προβληματισμός και στην ΕΚΤ

Αυτό το σενάριο δεν είναι καινούργιο, επισημαίνει το Cryptonomist. Ακόμη και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εξέφρασε πρόσφατα παρόμοιες ανησυχίες, προειδοποιώντας συγκεκριμένα ότι η συγκέντρωση της τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσε να οδηγήσει σε συμπεριφορά αγέλης, χειραγώγηση της αγοράς και υπερβολική συσχέτιση μεταξύ διαφορετικών χρηματοοικονομικών φορέων.

Ο Ντας τόνισε επίσης ότι, αν και η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βελτιώσει τη διαχείριση κινδύνου εισάγοντας πιο αποτελεσματικές διαδικασίες και έξυπνους αυτοματισμούς, φέρνει μαζί της νέες ευπάθειες.

Μεταξύ αυτών, είναι και η αύξηση του κινδύνου κυβερνοεπιθέσεων και παραβιάσεων δεδομένων. Καθώς οι τράπεζες και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα βασίζονται ολοένα και περισσότερο στην τεχνητή νοημοσύνη για τις καθημερινές τους λειτουργίες, καθίσταται ζωτικής σημασίας η άμυνα στον κυβερνοχώρο να ανταποκρίνεται στις νέες απειλές.

Η χρήση αδιαφανών και πολύπλοκων αλγορίθμων αντιπροσωπεύει έναν επιπλέον κίνδυνο. Σε περίπτωση σφαλμάτων ή ανωμαλιών, μπορεί να είναι δύσκολο να εντοπιστούν οι αιτίες του προβλήματος και να διορθωθούν αμέσως.

Οι ανησυχίες του Ντας είναι σύμφωνες με αυτές που εκφράστηκαν από άλλες παγκόσμιες οικονομικές αρχές.

Η ΕΚΤ, σε έκθεση που δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο, τόνισε πώς η υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να εισαγάγει νέους λειτουργικούς κινδύνους και συγκέντρωση της αγοράς, καθιστώντας τα χρηματοπιστωτικά συστήματα πιο ευάλωτα.

Παγκόσμιες ανησυχίες

Ένα επιπλέον κρίσιμο ζήτημα αφορά την προγνωστική ικανότητα της τεχνητής νοημοσύνης. Αν και είναι σε θέση να αναλύει μεγάλο όγκο δεδομένων για να προβλέψει τις τάσεις της αγοράς ή να αξιολογήσει τον πιστωτικό κίνδυνο, τα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης μπορεί μερικές φορές να δημιουργήσουν σφάλματα ή παραμορφωμένες προβλέψεις.

Επιπλέον, η εντατική χρήση υπολογιστικών πόρων για την τροφοδοσία συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης συμβάλλει ήδη στην αύξηση της ζήτησης ενέργειας, με επακόλουθες αυξήσεις στο λειτουργικό κόστος και πιθανές επιπτώσεις στην κλιματική αλλαγή.

Για την αντιμετώπιση αυτών των κινδύνων, οι κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο προτρέπουν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να συνεργαστούν στενά με ρυθμιστικές αρχές και παρόχους τεχνολογίας.

Ο στόχος είναι να αναπτυχθεί ένα ρυθμιστικό πλαίσιο που μετριάζει τα τρωτά σημεία χωρίς να καταπνίγει την καινοτομία.

Οι πιο αυστηροί κανονισμοί θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην αποτροπή της εμφάνισης τεχνολογικών μονοπωλίων και στη μείωση των κινδύνων που συνδέονται με την εξάρτηση από μερικές μεγάλες εταιρείες.

Στην Ινδία, η Reserve Bank έχει ήδη αρχίσει να εφαρμόζει πολιτικές που στοχεύουν στη διασφάλιση ότι η υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης πραγματοποιείται με ασφαλή και βιώσιμο τρόπο.

Ωστόσο, ο Ντας αναγνώρισε ότι αυτή είναι μόνο η πρώτη φάση μιας μακράς και πολύπλοκης διαδικασίας. Η τεχνητή νοημοσύνη εξακολουθεί να είναι μια εξελισσόμενη τεχνολογία και οι πιθανοί κίνδυνοι της δεν είναι ακόμη πλήρως γνωστοί.

#ΤΡΑΠΕΖΕΣ #τεχνητή_νοημοσύνη