Ολαφ Σολτς: Η ζαριά ενός νέου μεγάλου συνασπισμού

08:12 16/2/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Ουδείς από τους έως τώρα τέσσερις σοσιαλδημοκράτες καγκελαρίους στα μεταπολεμικά χρονικά της Γερμανίας κατάφερε να αποφύγει τους πρόωρους «τίτλους τέλους».

Προ της γερμανικής επανένωσης και εν μέσω του Ψυχρού Πολέμου, ο χαρισματικός Βίλι Μπραντ εξωθήθηκε σε παραίτηση το 1974 στη δεύτερη θητεία του, ενώ ο τρις καγκελάριος Χέλμουτ Σμιτ έχασε το 1982 πρόταση δυσπιστίας, που κατέθεσαν οι Χριστιανοδημοκράτες και στήριξαν οι Φιλελεύθεροι, οι οποίοι είχαν μόλις αποχωρήσει από τον κυβερνητικό συνασπισμό του.

Στα χρόνια μετά

την επανένωση, ο Γκέρχαρντ Σρέντερ έχασε το «στοίχημα» των πρόωρων εκλογών του 2005 και μιας τρίτης θητείας, ανοίγοντας τον δρόμο στη 16ετή «ηγεμονία» της Ανγκελα Μέρκελ. Τώρα ο Ολαφ Σολτς δίνει την ύστατη – μάταιη κατά τις δημοσκοπήσεις – μάχη για την πολιτική του επιβίωση, μετά τη ρήξη με τους μέχρι πρότινος συγκυβερνώντες Φιλελεύθερους και την κατάρρευση της κυβέρνησης μειοψηφίας με τους γεωπολιτικά «μεταλλαγμένους» Πράσινους.

Εάν χάσει τις πρόωρες εκλογές της 23ης Φεβρουαρίου και την καγκελαρία από τον – εξίσου αντιδημοφιλή και μη χαρισματικό – Χριστιανοδημοκράτη Φρίντριχ Μερτς, ο 66χρονος Σολτς θα περάσει στην ιστορία ως ο σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος με την πιο σύντομη, μέχρι στιγμής, θητεία.

Ο ίδιος ευελπιστεί να κάνει τη μεγάλη ρελάνς, πετυχαίνοντας μια μεγάλη εκλογική έκπληξη σαν και εκείνη του 2021 που τον έφερε στην καγκελαρία, ανατρέποντας – ελέω μιας σειράς λαθών της τότε ηγεσίας των Χριστιανοδημοκρατών – τα δημοσκοπικά δεδομένα. Μπορεί όμως να το επαναλάβει;

Την περασμένη Κυριακή, στο πρώτο τηλεοπτικό ντιμπέιτ με τον Μερτς – εν μέσω του πολιτικού σοκ από τη στήριξη ψηφίσματος της κεντροδεξιάς αξιωματικής αντιπολίτευσης για το Μεταναστευτικό από την ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) – ένας ασυνήθιστα μαχητικός Ολαφ Σολτς κέρδισε οριακά τις εντυπώσεις. Δημοσκόπηση του ZDF κατέγραψε ότι επικράτησε ως πιο αξιόπιστος (42% έναντι 31%) και πιο συμπαθής (46% έναντι 27%), με σαφώς μεγαλύτερη απήχηση στις γυναίκες και στους νέους σε ηλικία ψηφοφόρους.

Παραμένει ωστόσο εξαιρετικά αμφίβολο εάν αυτή η τάση θα μπορούσε να συνεχιστεί και να ενισχυθεί στο σύντομο χρονικό διάστημα μέχρι την κάλπη, «ξεκολλώντας» το SPD από την τρίτη θέση στις δημοσκοπήσεις, όπου η κεντροδεξιά Χριστιανική Ενωση (Χριστιανοδημοκράτες/Χριστιανοκοινωνιστές) έχει την πρωτιά με σχεδόν διπλάσιο ποσοστό και έπεται σταθερά δεύτερο, με διαφορά, το ακροδεξιό AfD.

Οταν εξελέγη το 2021 ο Σολτς, είχε υποσχεθεί ένα νέο Wirtschaftswunder – μια αναφορά στην οικονομική άνθηση μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ομως επί των ημερών του στην εξουσία, επικεφαλής ενός ελλιπούς συνοχής ετερόκλητου κυβερνητικού συνασπισμού – στον οποίο ο Σολτς περιορίστηκε ανεπιτυχώς στον άχαρο ρόλο του διαμεσολαβητή – η μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης βυθίστηκε σε μια σπειροειδή περιδίνηση στην ύφεση.

Αρχικά λόγω της πανδημίας Covid-19 και έπειτα, μόλις δυόμισι μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, με τις πλείστες όσες υβριδικές στο εσωτερικό και τεκτονικές σε γεωπολιτικό επίπεδο συνέπειες.  Υπό τη «μέγγενη» των ΗΠΑ επί προεδρίας του Δημοκρατικού Τζο Μπάιντεν, ο Σολτς εξωθήθηκε de facto σε «συμμάζεμα» όσων καταλογίζονται σήμερα ως λάθη της εποχής Μέρκελ. Ητοι της παθητικής εξάρτησης σε ενέργεια από τη Ρωσία, στις εξαγωγές από την Κίνα και στην ασφάλεια από τις ΗΠΑ, στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.

Πλέον, με την εκτίναξη των αμυντικών δαπανών, αλλά με φόντο μια βαθιά κοινωνικο-οικονομική κρίση, η Γερμανία πληροί τον υφιστάμενο νατοϊκό στόχο του 2% του ΑΕΠ και είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος πάροχος στρατιωτικής βοήθειας στην  εμπόλεμη Ουκρανία, μετά τις ΗΠΑ. Ομως η πάγια άρνηση του Σολτς να στείλει πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς Taurus στο Κίεβο έχει εξοργίσει δυτικούς συμμάχους. Η δε εμφανής διάσταση απόψεων με το Παρίσι σε μια ευρεία γκάμα θεμάτων – συμπεριλαμβανομένης της αμυντικής πολιτικής της ΕΕ – ενισχύει τους κραδασμούς στον ήδη προβληματικό γαλλογερμανικό άξονα.

Στο μεσοδιάστημα, η ατέρμονη φαγωμάρα στον πρώην πια κυβερνητικό συνασπισμό στο Βερολίνο – από την ενεργειακή πολιτική, μέχρι το περιώνυμο «φρένο χρέους» – και η πρόσφατη πλήρης μεταστροφή του γερμανού καγκελάριου στο θέμα του Μεταναστευτικού γίνονται «βούτυρο» στο προεκλογικό ψωμί του Μερτς και του ακροδεξιού AfD.

Μετεκλογικά πολλά προφανώς θα εξαρτηθούν από το πόσα, ποια και με πόσους βουλευτές κόμματα θα μπουν στην Ομοσπονδιακή Βουλή της Γερμανίας. Ηδη ωστόσο γίνεται λόγος για έναν πιθανό νέο «μεγάλο συνασπισμό» μεταξύ Χριστιανικής Ενωσης και Σοσιαλδημοκρατών. Για τους τελευταίους, ωστόσο, πολλώ μάλλον για τον αμφισβητούμενο ακόμη και εσωκομματικά Ολαφ Σολτς, αυτό θα μπορούσε να αποδειχθεί μια μοιραία πολιτική ζαριά.