Vicente Alfonso: «Το άγνωστο αίμα»

22:44 19/9/2024 - Πηγή: Diastixo

Ο Vicente Alfonso (γενν. 1977) είναι Μεξικανός δημοσιογράφος και συγγραφέας. Έχει αποσπάσει αρκετές διακρίσεις τόσο για το δημοσιογραφικό όσο και για το συγγραφικό του έργο. Στα ελληνικά έχει κυκλοφορήσει το μυθιστόρημά του Τα λείψανα του Αγίου Λαυρεντίου (μτφρ. Μαρία Παλαιολόγου, Ίκαρος, 2017). Το μυθιστόρημα Το άγνωστο αίμα εκδόθηκε στα ισπανικά το 2021 και κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις Εκδόσεις Ίκαρος, σε μετάφραση Μαρίας Παλαιολόγου.

Πρόκειται για ένα πολυεπίπεδο μυθιστόρημα με σύνθετη πλοκή, αποτελούμενη

από τρεις βασικές ιστορίες. Οι δύο εκτυλίσσονται τη δεκαετία του ’70 και η άλλη στο πολύ πρόσφατο παρελθόν. Συνοπτικά οι ιστορίες έχουν ως εξής:

2017-2019: Ο συγγραφέας Φαμπιάν Γκόμες και η σύζυγός του Φερνάντα, πανεπιστημιακή καθηγήτρια, μετακομίζουν από την Πόλη του Μεξικού στη μικρή πόλη Τσιλπανσίνγκο, όπου η Φερνάντα θα εργαστεί ως ακαδημαϊκή συντονίστρια σε ένα τοπικό πανεπιστήμιο. Το ζευγάρι προσπαθεί χωρίς επιτυχία να τεκνοποιήσει και αυτό αποτελεί ένα αγκάθι στη σχέση τους. Ο Φαμπιάν έχει στα σκαριά ένα αστυνομικό μυθιστόρημα που εκτυλίσσεται σε μια μικρή αμερικανική πόλη τη δεκαετία του ’70. Ο Η Φερνάντα προτείνει στον Φαμπιάν να χρησιμοποιούν ένα καθαριστήριο όπου εργάζεται μια μαθήτριά της, η Βιούρι. Τα πράγματα περιπλέκονται όταν ο Φαμπιάν συνδέεται ερωτικά με τη νεαρή κοπέλα.

Οι άλλες δύο ιστορίες συνδέονται μεταξύ τους και περιλαμβάνονται στο μυθιστόρημα που γράφει ο Φαμπιάν.

1971: Στη μικρή αμερικανική πόλη Γουίνστον ο αστυνομικός Λάνσκι διερευνά την υπόθεση εξαφάνισης της κόρης ενός μεγιστάνα καπνοβιομήχανου. Το κορίτσι διέμενε σε οικοτροφείο της πόλης.

1973: Στο Μεξικό ο καθηγητής Νομικής Χουάν Κάρλος Αγιάλα παραδίδει ένα μάθημα για τη σχέση νόμου και ηθικής, προσπαθώντας να αποτρέψει τους φοιτητές του από τη συμμετοχή τους σε εξτρεμιστικές οργανώσεις, γνωρίζεται με τη φοιτήτρια Ροσάριο Ναβάρο και γεννιέται μεταξύ τους μια ερωτική έλξη που φέρνει απρόβλεπτες εξελίξεις στη ζωή του.

{jb_quote} Συνδυάζει τη σκοτεινή ατμόσφαιρα και την αγωνία ενός καλού αστυνομικού μυθιστορήματος με το βάθος και την ακρίβεια μιας πολιτικής μυθιστορίας. {/jb_quote}

Αυτές είναι μόνο οι αδρές γραμμές των τριών ιστοριών, αφού η αφήγηση εμπλέκει πολλά πρόσωπα, περιέχει συνεχείς ανατροπές που κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη (προσωπικά, διάβασα το βιβλίο απνευστί μέσα σε μισή μέρα) και καλύπτει μια ευρεία θεματολογία, από τις απανταχού φυλετικές διακρίσεις, την ταραχώδη πολιτική κατάσταση στις χώρες της Λατινικής Αμερικής, τα διεθνή κυκλώματα διακίνησης ναρκωτικών και τους μηχανισμούς πρωτογενούς παραγωγής αυτών στο Μεξικό, την ένοπλη βία από αντικαθεστωτικές ομάδες, τη θέση της γυναίκας και τους κοινωνικούς της ρόλους σε προγενέστερη και στη σύγχρονη εποχή. Ο συγγραφέας οργανώνει δεξιοτεχνικά το πολύπλοκο υλικό του, επισημαίνοντας στην αρχή κάθε κεφαλαίου τον τόπο, τον χρόνο και τον πρωταγωνιστή του κεφαλαίου, η αφήγηση είναι πρωτοπρόσωπη για τον Φαμπιάν και για τον αστυνομικό Λάνσκι, δευτεροπρόσωπη για τη Ροσάριο και τον Αγιάλα και τριτοπρόσωπη για άλλους χαρακτήρες. Είναι αξιοθαύμαστη η καθαρότητα των ιστοριών και των χαρακτήρων, που παρά την πολυφωνία των αφηγητών, τη γρήγορη διαδοχή απανωτών ανατροπών και τη συμμετοχή πολλών προσώπων, επιτρέπουν στον αναγνώστη να παρακολουθεί απρόσκοπτα την πλοκή όλων των ιστοριών χωρίς να χρειάζεται να ανατρέξει προς τα πίσω.

Ο Αλφόνσο καταφέρνει να δώσει ένα συναρπαστικό νουάρ μυθιστόρημα, με νευρώδη και καταιγιστική πλοκή, ψυχογραφική αποτύπωση των χαρακτήρων και ταυτόχρονα να εμβαθύνει σε άλυτα πολιτικά και κοινωνικά θέματα που τραυματίζουν και διχάζουν τους λαούς οδηγώντας σε βία, αιματοχυσίες και πολιτική αστάθεια. Τίποτα δεν καθαρίζει πιο δύσκολα από το αίμα, αναφέρει στην αρχή του βιβλίου ο συγγραφέας. Ο τίτλος του βιβλίου δικαιολογείται πλήρως, αφού η παρουσία του αίματος είναι σταθερή καθώς προχωρούν οι σελίδες, άλλοτε αίμα χυμένο σε μια ένοπλη συμπλοκή, άλλοτε η αποβολή εμβρύου, άλλοτε ξεραμένες κηλίδες αίματος που μεταφέρουν ένα μήνυμα. Ο Αλφόνσο διατηρεί μια χρυσή οικονομία στην αφήγησή του, ώστε το βιβλίο να μην εκτρέπεται προς μια splatter υπερβολή, αντίθετα συνδυάζει τη σκοτεινή ατμόσφαιρα και την αγωνία ενός καλού αστυνομικού μυθιστορήματος με το βάθος και την ακρίβεια μιας πολιτικής μυθιστορίας. Με τη φωνή του συγγραφέα Φαμπιάν κάνει ένα σχόλιο που ταιριάζει όχι μόνο στο μυθιστόρημα που γράφει ο Φαμπιάν, αλλά στο ίδιο το βιβλίο (σ. 13):

Η τελευταία μου απόπειρα ήταν να τη διαρθρώσω στη βάση μικρών αποσπασμάτων, ακολουθώντας τρία πολύ διαφορετικά αφηγηματικά νήματα που θα πλέκονταν και θα κατέληγαν να δέσουν. Ιδωμένο έτσι, το βιβλίο μου ήταν περισσότερο υφαντό παρά αφήγηση. Ένα πλεκτό.

Αλήθεια, ένα πλεκτό ρούχο είναι αυτό το βιβλίο, σε μοντέρνα γραμμή, με τρία χρώματα που σχηματίζουν παραδοσιακά μοτίβα και γεμάτο ανεξίτηλους αιμάτινους λεκέδες. Και όπως στο πλέξιμο οι πρώτοι και οι τελευταίοι πόντοι αποτελούν τη βάση που σταθεροποιεί όλο το πλεκτό, έτσι και στο βιβλίο του ο Αλφόνσο τελειώνει με τον ίδιο τρόπο της αρχής, που αποτελεί την κεντρική ιδέα του μυθιστορήματος, με κυριολεκτική αλλά και μεταφορική σημασία. Και τίποτα δεν είναι τόσο δύσκολο να καθαρίσει όσο το αίμα.

Το άγνωστο αίμα
Vicente Alfonso
μετάφραση: Μαρία Παλαιολόγου
Ίκαρος
280 σελ.
ISBN 978-960-572-663-8
Τιμή €17,70